Overname JustEat door Take Away: moeten we daar blij mee zijn?

Het lijkt een jongensboekverhaal. Jitse Groen, oprichter van Thuisbezorgd.nl (Take Away), bouwt met de fusie met JustEat een van de grootste maaltijdbezorgers ter wereld. Moeten we daar blij mee zijn?

Het bedrijf wordt marktleider in alle West-Europese landen. Met dat schaalvoordeel maakt Take Away het nog lastiger voor zijn belangrijkste concurrenten Uber Eats en Deliveroo om geld te verdienen in de bezorgmarkt. Zij draaien allebei nog steeds verlies.

Geen doorkomen meer aan

De thuisbezorgers zijn niet meer uit de straten weg te denken. Zij bezorgen elke dag 50.000 maaltijden in Amsterdam. Het groeiende leger van bezorgfietsen en –scooters van Uber Eats, Deliveroo en Thuisbezorgd kent god noch gebod. Door rood, over het voetpad, opzij, opzij, opzij… mijn maaltijd heeft haast. Ze sneuvelen ook bij bosjes in het drukke stadsverkeer, zonder verzekering en zonder toekomst.

Ik vond het eerst nog wel wat hebben. Leuk al die jonge bezorgers op hun fietsjes. Echt een Amsterdamse plaatje. Maar met de komst van steeds meer thuisbezorgrestaurants komen er ook steeds meer van die fietsen en scooters op de stoep te staan voor die restaurants. Er is soms geen doorkomen meer aan in mijn buurt. En, nu komt er ook nog een Domino’s bij. Op de Amsterdamse Reguliersdwarsstraat is het helemaal bar en boos. Rustig een biertje buiten drinken in dit voetgangersgebied is er niet meer bij. Je hebt permanent heibel met de bezorgschoffies.
Wordt het niet tijd dat dat beslag op de openbare ruimte door restaurants, onze stoep, wordt gereguleerd? Gewoon in de vestigingseisen. Net zoals we dat regelen voor terrassen.

Een nieuw verdienmodel

Thuisbezorgd.nl test een nieuw verdienmodel waarbij restaurants gaan betalen voor de positie van hun vermelding. Hoe meer ze betalen, hoe hoger ze op de website en in de app verschijnen. Hoe kom je daar als kleine ondernemer nog tussen. Koninklijke Horeca Nederland (KNH) is uitgesproken kritisch over de consolidatie van bezorgdiensten. Ze zeggen in het FD: 'De machtsverhoudingen in de digitale wereld zijn volledig scheefgegroeid.' Er is sprake van gebrek aan concurrentie, vindt de belangenbehartiger. Hoe meer partijen samen gaan, des te groter de druk op kleine ondernemers. 'Horecaondernemers hebben niets meer te kiezen en daar maken de platforms fors gebruik van.' Van serieuze concurrentie lijkt geen sprake meer.

Gaarkeukens

Het is natuurlijk mooie extra omzet voor de ondernemers. Consumenten stellen de thuisbezorging op prijs. Dat gun ik ze van harte. Gaan al die leuke restaurants de thuisbezorgtrend overleven? Ik hoop het voor ze. Of wordt thuisbezorging het domein van de centrale gaarkeukens van de grote horecaketens of Take Away zelf? Met hun consumentendata kunnen ze de winstgevende krenten zo uit de pap vissen. Ik voorspel een toekomst met grote ‘dark kitchens’ aan de randen van de stad.

Laatst liep ik binnen bij een goede Thai in de buurt. Altijd gezellig, nu niet meer. Lege tafels. En, je weet ook nog niet eens of je wel snel aan de beurt bent. Er bleken tien wachtende, ongeduldige en haastige thuisbezorgdklanten voor mij aan de beurt te zijn. Die gaan altijd voor. Het schaaltje kroepoek en een wit wijntje maakten het wachten een beetje zoet. Maar, als ik zo’n roze, groen of oranje hesje ergens voor de deur zie staan, dan draai ik voortaan om. Dan eet ik liever thuis.

Thuisbezorging van maaltijden? Is het een vloek of een zegen voor de buurt? Hebben de restaurants het Paard van Troje binnengehaald? Wie het weet mag het zeggen. Voorlopig is het 1-0 voor Jitse Groen. Dat moet je hem als inspirerende topondernemer meegeven. In 2013 mocht ik met Jitse Groen aan tafel over zijn bedrijf bij de jurering voor de Thuiswinkel Awards. Van zelf bezorgen wilde hij toen nog niks weten; 'laat dat maar over aan de restaurants'. Inmiddels snapt hij als geen andere hoe de markt werkt. Knap gedaan!

Walther Ploos van Amstel.