Nog veel vragen over milieuzones en luchtkwaliteit

Is de milieuzone een effectief wapen om de luchtkwaliteit in de binnenstad te verbeteren? Milieu Magazine bracht de meningen van een verkeersprofessor, de logistiek specialist en de gezondheidswetenschapper in kaart.

Na Utrecht en Rotterdam gaat Amsterdam vanaf 2017 dieselbestelauto’s (tot bouwjaar 1999) weren uit de binnenstad. Tegen de milieuzone is veel kritiek. De effectiviteit zou nihil zijn en de afwijkende verkeersborden van Utrecht en Rotterdam zaaien zoveel verwarring dat boetes volstrekt onrechtvaardig zijn.

Voorstanders hameren erop dat de milieuzone een betere luchtkwaliteit oplevert. Dankzij de sloopregeling van de gemeente is het Utrechtse wagenpark veel schoner geworden, verwijst wethouder Lot van Hooijdonk steevast naar de studie van TNO, dat vorig jaar concludeerde dat het aantal oude diesels na de invoering van de milieuzone nagenoeg uit de binnenstad verdwenen is. De evaluatie naar de effecten op de luchtkwaliteit door TNO en de GG&GD Amsterdam loopt nog. Meer onderzoek is er niet.

Volgens hoogleraar transportbeleid Bert van Wee van de TU Delft ontbreekt er nog veel inzicht in allerlei aspecten van de milieuzone. “Op dit moment is een objectief oordeel niet mogelijk. We weten niet wat de belangrijkste voor- en nadelen zijn. In rapporten zijn nog geen objectieve uitspraken gedaan over het effect op de concentraties fijnstof en NO₂ in de lucht. Ook over de kosten wordt niet gerept, constateert Van Wee. “

Schoon transport is goed, slim transport is beter stelt Walther Ploos van Amstel, lector aan de Hogeschool van Amsterdam. Door puur op de Brusselse luchtkwaliteitseisen te koersen maken gemeenten het zichzelf erg lastig. “Luchtkwaliteit is een tijdelijk, hyperlokaal probleem, dat superafhankelijk is van weer, wind en verkeersdrukte.” De rapporten die Ploos van Amstel vanuit datzelfde Europa aanreikt, bewijzen dat milieuzones weinig effect hebben. Op de huidige effectmetingen valt volgens Ploos van Amstel bovendien veel af te dingen. Onderzoekers maken gebruik van modellen, en die laten te veel vervuilende bronnen links liggen zoals bouwaggregaten, de koeling van vrachtwagens, de airco van touringcars en luchtverontreiniging door grillrestaurants.
Een betere oplossing is de versnipperde stadsdistributie met deels lege voertuigen aanpakken. “Efficiënter beladen zorgt voor minder files en minder vervoersbewegingen. Dat scheelt niet alleen in kosten, maar is ook beter voor de luchtkwaliteit.

Lees het hele artikel in Milieu Magazine.