Na 6 maanden: de echte ‘wake up call’ van de verkiezingsuitslag

Migratie, duurzaamheid en cultuur: nieuwe kabinetsplannen gaan pijn doen in het progressieve Amsterdam. Het Parool schrijft dat er in Den Haag een flinke rechtse wind gaat waaien en dat Amsterdam dat zal merken. Van de opvang van asielzoekers en duurzaamheid tot de toekomst van Schiphol: op belangrijke thema’s staan de gemeente Amsterdam en het Rijk lijnrecht tegenover elkaar.

Rouwen

De dagen na de verkiezingsuitslag waren veel collega’s van de leg. Volkomen verbijstering over het resultaat: Kübler-Ross fase 1. De rouwende Amsterdamse bubbel was trots op de sociaalgroenlinkse uitslag van de verkiezingen in ons eigen Republiek Amsterdam. Er was weinig zelfreflectie en veel geloof in ‘onszelf’. Alsof we dat Gallische dorpje zijn, van de helden Asterix en Obelix, dat dapper weerstand blijft bieden aan de Romeinse overheerser. Maar we moeten het toch echt zonder toverdrank doen.

In een enkel gesprek probeerde ik nog te wijzen op de verkiezingsresultaten in de ons omringende buurgemeenten. Tevergeefs. We moeten eerst nog die fase van collectieve ontkenning door.

Bubbeldenken

Het bubbeldenken is verankerd in de Amsterdamse voedselvisie, de plannen voor de energietransitie, de economische visie, het mobiliteitsdenken met palen, knippen en fietsen, de taxiplatformplannen en de circulaire visie. Het risico van wensdenken en tunnelvisie is groot. Dan maak je geen impact.

Als ik de Amsterdammers mopperend observeer, dan zie ik kinderen op opgevoerde fatbikes op de fietspaden, steeds meer jongeren die vapen en roken, overmobiele Amsterdammers op de deelscooters (en op de stoep) en het vanzelfsprekende drugsgebruik in de horeca en bij de festivals. Het autobezit en -gebruik neemt toe, Amsterdammers zijn koploper bij het niet recyclen van elektronische apparaten en nemen geen eigen verantwoordelijkheid voor hun wegwerp-Swapfiets of hond-aan-de-lijn. De Amsterdammer is niet duurzaam, eerlijk of zelfs maar een beetje vriendelijk. Die is alleen op de wereld.

Echt impact maken

Succesvol impact maken met plannen om de wereld beter te maken betekent dat je moet werken vanuit het beginsel dat niet iedereen hetzelfde denkt. En gelukkig maar. Impact maken we niet als we alleen maar alarmistisch schreeuwen of ons vastlijmen aan een snelweg. Impact maken we door geduldig te werken aan gedragsverandering. Dan begint met een verhaal dat verbindt. Anders gaat er niks gebeuren. Of, nog erger, wordt de weerstand alleen maar groter.

De maanden voor de verkiezingen ben ik, met veel anderen, in de media als boomer, graaier, afhaker, domrechts, racist en erger weggezet. Het gesprek polariseerde. Dan heb je weinig zin in een goed gesprek over de toekomst. Je haakt af.

Een goed gesprek

Het goede gesprek is nodig om de vele uitdagingen in de wereld (en in onze regio) echt aan te pakken. Ik denk niet dat we dat alleen aan de politiek kunnen overlaten. Dat moeten we samen doen. Ondanks mijn sombere observaties geef ik niet op. Een gesprek begint met onbevangen luisteren. Dan hoor je meer…

Walther Ploos van Amstel.