Moet er een zero emissie zone komen voor cruiseschepen?

In het Amsterdamse actieplan Schone Lucht lijkt de zee- en riviercruisevaart buiten beschouwing te blijven. Dat is niet terecht, omdat een schone oplossing voor handen, technisch uitvoerbaar en betaalbaar is.

Schone brandstof

Een schone lucht begint bij schone brandstof. De regels voor stookolie worden steeds strenger. Zo mag het zwavelpercentage in sommige gebieden nog maar 0,1 procent zijn. De reders experimenteren met schonere brandstoffen, zoals CNG en LNG. Dit kan de luchtvervuiling door schepen met ongeveer 75 procent verminderen. Het cruiseschip AIDAnova heeft dit in de praktijk gebracht. Dit is het eerste cruiseschip dat wordt aangedreven op LNG. Nu is LNG geen groene brandstof, maar de brandstof is minder vervuilend dan stookolie. Het plaatsen van filters op de schoorsteen zorgt ervoor dat er minder vervuilende stoffen de lucht in worden geblazen.

Stroom vanaf de wal

Walstroom maakt het voor schepen mogelijk om hun dieselgeneratoren uit te schakelen, wanneer ze aan de kade liggen: emissievrij. Wereldwijd hebben meer dan 30 havens walstroom in gebruik genomen waaronder veel Europese havens. Veel cruiseschepen, ook van reders die vaak Amsterdam aandoen, beschikken over een aansluiting op walstroom. In Amsterdam gebruikt inmiddels een kwart van de riviercruiseschepen walstroom. Waar blijft de rest?
AEB Amsterdam levert inmiddels samen met Havenbedrijf Amsterdam, Senfal en Energy eXchange Enablers walstroom aan riviercruise- en binnenvaartschepen. AEB Amsterdam zorgt voor gebruik van duurzame, lokaal opgewekte elektriciteit in de haven. Dat wil de haven ook graag: lokaal opgewekte duurzame stroom leveren aan afnemers in de haven.

Extra beloning voor schoon

Echter bij de binnenstedelijke PTA is er nog geen walstroom. De gemeente Amsterdam heeft nog geen concrete plannen voor walstroom voor zeecruiseschepen. De collega’s in Rotterdam wel. Rotterdam wil niet alleen meer maar ook schonere cruiseschepen aantrekken zegt Maud Eijgendaal, commercieel manager cruise, LNG en scheepsbunkering van Havenbedrijf Rotterdam in een interview: “Zo onderzoeken we hoe we de schoonste cruiseschepen extra kunnen belonen en zo kunnen binden aan onze haven. Ook walstroom is een aandachtspunt. Tot op heden is deze energievoorziening technisch en financieel nog niet haalbaar, mede vanwege de grote vermogens. Mogelijk levert een proefproject voor mobiele walstroom, dat we dit jaar willen starten aan de Parkkade, nieuwe inzichten op.” Rotterdam is volgens Eijgendaal al goed op weg: “Dit komt onder meer doordat een groot deel van de schepen die hier afmeren, aan boord LNG omvormen tot elektriciteit voor het hotelbedrijf. Dit betekent praktisch geen emissies meer”. De gemeente Rotterdam wil walstroom belastingvrij maken voor zeeschepen. Dat is een mooi voorbeeld.

Haalbaarheid

Waar staat Amsterdam op dit moment? Al in 2008 heeft Amsterdam een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar walstroom voor de zeecruiseschepen. De investering bleek minder dan 2 miljoen te zijn. Dat is weinig geld voor veel schone lucht. Het realiseren van een walaansluiting voor zeecruiseschepen in de Amsterdamse haven is technisch uitvoerbaar. En, uit het onderzoek blijkt dat het per schip dat aanlegt tussen 10.000 en 15.000 euro kost aan stroom. Dat is, per passagier, vergelijkbaar met de prijs die wij thuis betalen voor stroom. De rederijen vinden dit nog vaak te duur. Maar eigenlijk valt het dus best mee. Zeker als we schone schepen minder laten betalen als ze in Amsterdam aanleggen. Op 4 maart 2015 was het seminar ‘Generatorstroom versus walstroom in de zeevaart’ waarbij de Amsterdamse haven betrokken was. Die eindigde ‘on a positive note’. Daarna is het stil geworden.

Dat in het Amsterdamse actieplan Schone Lucht de cruisevaart buiten beschouwing blijft is niet terecht. Een schone oplossing is voor handen, technisch uitvoerbaar en betaalbaar. Bovendien wil de cruisesector ook graag meedoen. Moet er een zero emissie zone komen voor cruiseschepen? Ja!

Walther Ploos van amstel.