ING: elektrische trucks zijn in 2028 financieel aantrekkelijk dan diesel. Maar, waar blijven de ZE-zones?

Elektrische vrachtwagens zijn in 2028 financieel aantrekkelijker dan dieseltrucks. Het kantelpunt ligt dichterbij naarmate transporteurs er meer kilometers mee rijden. Dat heeft het ING Economisch Bureau berekend.

‘Het Nederlandse wegvervoer staat voor een ingrijpende transitie. Vanaf 2025 worden dertig tot veertig stedelijke zero emissie zones (red.: zie Klimaatakkoord) en het voorsorteren daarop gaat beginnen’, aldus Machiel Bode, sectormanager Transport en Logistiek bij ING in Nieuwsblad Transport vandaag. Helaas ziet het ernaar uit dat de gemeenten het procedureel niet gaan halen om al in 2025 zero emissie zones in te stellen.

‘Zware batterij-elektrische trucks zijn hiervoor het meest geschikt.’ Hoewel deze voertuigen in prijs gaan dalen, worden ze voor veel bedrijven financieel pas vanaf 2028 aantrekkelijk. Met de kleine marges bij en lage solvabiliteit van transportbedrijven ligt de focus van ondernemers op kostenefficiëntie.

Kosten van dagelijks gebruik

Elektrische trucks zijn nu nog 3,5 keer duurder dan diesel. Bovendien brengt een keuze voor elektrisch rijden met zich mee dat transporteurs moeten investeren in snelladers. Daar staat tegenover dat de energie-onderhoudskosten veel lager zijn. Hoewel elektrische vrachtwagen op weg naar 2030 aanzienlijk goedkoper worden, duurt het ook mét subsidie naar verwachting nog tot 2028 voor een e-truck bij zestigduizend kilometer per jaar financieel aantrekkelijk wordt', stelt de ING Bank. Deze elektrische truck komt dan ook nog eens minder ver en er is nauwelijks infrastructuur om de accu snel op te laden. En als er wordt geladen, gaat kostbare tijd verloren. 'Geen transporteur vindt het prettig als zijn chauffeur staat toe te kijken hoe de accu zich vult', aldus de ING Bank.

Door de hoge aanschafkosten worden elektrische vrachtwagens aantrekkelijker naarmate er meer kilometers worden gemaakt. Lukt het om de truck jaarlijks honderdduizend kilometer in te zetten in plaats van zestigduizend, dan verschuift het omslagpunt naar 2025. ‘Aanpassing van het logistieke systeem op meer vaste en korte afstanden kan daarbij helpen om ze eerder aantrekkelijk te maken.’ De bedrijfsvoering met elektrische trucks moet echt anders dan met diesel.

Als de zero emissie zones er daadwerkelijk komen voor stadslogistiek, dan breekt de elektrische truck uiteindelijk toch door. De ING bank verwacht dat in 2030 één op de vier nieuwe trucks elektrisch is, wat zou betekenen dat in dat jaar 3.500 elektrische vrachtwagens worden verkocht. Helaas ontbreekt op dit moment elk zicht op concrete zero emissie zone plannen bij gemeenten.

Nieuwe toetreders?

Een onzekere factor is ook de mogelijke toetreding van producenten als Hyundia, Nikola en Tesla tot de Europese markt. Deze ‘outsiders’ kunnen met speciaal ontwikkelde elektrische trucks (mogelijk zelfs met waterstof) voor disruptie en snellere prijsdaling zorgen. ‘In dat geval worden elektrische trucks sneller aantrekkelijk. Dit geldt ook indien elektrisch rijden bevoordeeld wordt bij de invoering van de kilometerheffing in 2023 of als er fiscale faciliteiten voor laadinfrastructuur komen’, stelt de ING Bank in Nieuwsblad Transport.

Gebrek aan zekerheid

Helaas is de beleidsmatige en politieke onzekerheid nog groot. In de loop van 2020 komt een nieuwe versie van het logistieke hoofdstuk van het Klimaatakkoord. Dan gaan we al richting 2030 en zitten er lokaal weer nieuwe politieke coalities in alle gemeenten. Zonder ambitie van de overheid gaat het langer duren dan 2025 blijkt uit de analyse van de ING Bank. Het Klimaatakkoord leek eerst een vlucht voorwaarts te willen nemen... Maar, wat is de status nu? Wie het weet mag het zeggen. Misschien is het verstandig als een 'coalition-of-the-willing' de leiding gaat nemen in dit lastige dossier voor schone lucht in de steden en minder CO2 in het wegtransport. Van de overheid hoeven we het opnieuw niet te verwachten.

Walther Ploos van Amstel.