IEA: wereldwijd grote groei in vraag naar stroom

Het wereldwijde elektriciteitsverbruik zal naar verwachting in de komende jaren in een snel tempo stijgen, met een jaarlijkse groei van bijna 4% tot 2027, omdat het stroomverbruik in verschillende sectoren van de economie toeneemt. Dit blijkt uit de nieuwe marktanalyse van het Internationaal Energieagentschap (IEA).

Electricity 2025

Het grootste deel van de extra vraag in de komende drie jaar zal afkomstig zijn uit opkomende en ontwikkelingslanden, die samen goed zijn voor 85% van de groei in de vraag. Deze trend is het sterkst in China, waar de elektriciteitsvraag sinds 2020 sneller is gegroeid dan de algemene economie. Het elektriciteitsverbruik in China steeg met 7% in 2024 en zal naar verwachting gemiddeld met ongeveer 6% per jaar toenemen tot 2027. De vraaggroei in China wordt deels aangedreven door de industriële sector, waarbij naast de traditionele energie-intensieve sectoren ook de snel groeiende productie van zonnepanelen, batterijen, elektrische voertuigen en bijbehorende materialen een belangrijke rol speelt. Daarnaast dragen airconditioning, de adoptie van elektrische voertuigen, datacenters en 5G-netwerken bij aan de stijgende vraag.

Keisuke Sadamori, directeur Energie- en Marktbeveiliging bij het IEA: "Hoewel opkomende en ontwikkelingslanden de grootste bijdrage leveren aan de groeiende vraag naar elektriciteit, zal ook in veel ontwikkelde economieën de consumptie toenemen na een periode van relatieve stagnatie. Beleidsmakers moeten deze verschuivende dynamiek goed in de gaten houden."

In de Verenigde Staten zal de sterke toename van de elektriciteitsvraag naar verwachting gelijkstaan aan het huidige stroomverbruik van de staat Californië, dat de nationale vraag in de komende drie jaar zal verhogen. In de Europese Unie zal de groei van de elektriciteitsvraag bescheidener zijn en pas in 2027 terugkeren naar het niveau van 2021, na de sterke dalingen in 2022 en 2023 als gevolg van de energiecrisis.

Duurzame energie

Het nieuwe rapport voorspelt dat de groei van energiebronnen met lage emissies – met name hernieuwbare energie en kernenergie – in totaal voldoende zal zijn om de volledige toename van de wereldwijde elektriciteitsvraag in de komende drie jaar te dekken. In het bijzonder wordt verwacht dat opwekking door zonne-energie (PV) ongeveer de helft van de wereldwijde groei in elektriciteitsvraag tot 2027 zal dekken, ondersteund door voortdurende kostenverlagingen en beleidsmaatregelen.

De elektriciteitsproductie uit zonne-energie overtrof in 2024 voor het eerst die uit steenkool in de Europese Unie, waarbij het aandeel van zonne-energie in de energiemix boven de 10% uitkwam. China, de Verenigde Staten en India zullen naar verwachting tussen nu en 2027 elk een aandeel van 10% zonne-energie in hun jaarlijkse elektriciteitsopwekking bereiken. Tegelijkertijd maakt kernenergie een sterke comeback, met een voorspelde recordproductie vanaf 2025 en elk jaar daarna binnen de prognoseperiode. Als gevolg van deze trends wordt verwacht dat de CO₂-uitstoot van wereldwijde elektriciteitsopwekking de komende jaren zal stabiliseren, na een stijging van ongeveer 1% in 2024.

Klimaatverandering en prijsvolatiliteit

Het rapport analyseert ook enkele van de grote uitdagingen waarmee elektriciteitssystemen in 2024 te maken hadden, waaronder winterstormen in de Verenigde Staten, orkanen in de Atlantische Oceaan, stroomuitval door extreem weer in Brazilië en Australië en droogtes die de waterkrachtproductie in Ecuador, Colombia en Mexico verminderden. Deze gebeurtenissen onderstrepen het belang van een grotere veerkracht in elektriciteitssystemen, zo merkt het rapport op.

Daarnaast wordt gekeken naar de cruciale rol van weersomstandigheden voor elektriciteitssystemen en de toenemende volatiliteit van de groothandelsprijzen voor elektriciteit in sommige regio’s, wat wijst op een groeiende behoefte aan flexibiliteit in het systeem. Het aantal gevallen van negatieve groothandelsprijzen voor elektriciteit is in sommige markten toegenomen, hoewel dit wereldwijd nog relatief zeldzaam is. Deze prijsontwikkelingen duiden over het algemeen op een gebrek aan flexibiliteit in het systeem als gevolg van technische, regelgevende of contractuele beperkingen.

Bron: IEA