Is er nog een toekomst voor vrachtwagenchauffeurs in Nederland?

Mijn vrienden hebben een heel romantisch beeld van chauffeurs. Net als Henk Wijngaard ooit zong: 'met de vlam in de pijp scheur ik door de Brennerpass. Met mijn dertig tonnen diesel ver van huis maar in mijn sas. Met de vlam in de pijp door die eindeloze nacht en dan moet ik even denken aan mijn vrouw die op me wacht.'

Mijn vrienden hebben echter ook een hekel aan transport. Ze willen inhaalverboden op de snelweg en de vrachtwagen moet weg uit te stad. Zonder vrachtwagenchauffeurs krijgen ze alleen geen biertje in mijn kroeg, zonder chauffeurs hebben zij vanavond geen verse gehaktballen bij de stamppot en zonder hen heb ze geen nieuw paar sportschoenen. Zonder het bloed, zweet en tranen chauffeurs staat alles stil, ook voor mijn vrienden.

Het chauffeursvak is de afgelopen 20 jaar veranderd. De druk om overal op tijd te zijn is hoog en de waardering voor het werk onterecht laag. Een chauffeur daagde mij na mijn blog van maandag (Chauffeurs hebben gelijk, vakbond niet') via Twitter uit om een visie te geven op zijn vak over 5 tot 10 jaar. Mooie uitdaging.

De lange afstand chauffeur

De lange afstand chauffeur in Europa is 'the King of the Road' die veilig de grote afstanden aflegt met goed gevulde ecocombi's. Vrachtwagens rijden in colonne over de steeds slimmere TransEuropese netwerken (TEN-T) tussen onderling verbonden synchromodale knooppunten.

De vrachtwagen is een duur en hoog-technologisch commandocentrum.Platooning, een chauffeur met 2 of 3 onbemande vrachtwagens achter zich, is over 5 tot 10 jaar realiteit. Ze communiceren met verkeersmanagers via intelligente transportsystemen (ITS) om zo de infrastructuur optimaal te benutten. Dit betekent veel verantwoordelijkheid voor de hoger opgeleide chauffeur; als een piloot in een Boeing.

Grote Europese ketenregisseurs dirigeren vanuit hun 'control towers' de transportstromen. In deze sector werken chauffeurs voor flexibele onderaannemers uit die landen waar de lonen lager zijn dan in andere landen. Door de inzet van het spoor en de binnenvaart en meer efficiëntie in transportnetwerken (minder wachten, meer lading) zullen chauffeurs de komende 5 tot 10 jaar langzaam minder werk krijgen.

De korte afstand chauffeur

Transport over kortere afstanden wordt steeds belangrijker door de verstedelijking in Europa. Alleen al Amsterdam groeit met 1.000 inwoners per maand. In de steden rijdt een chauffeur nog maar 80 tot 120 kilometer per dag. Nu al vervoeren wegtransporteurs in Nederland goederen vooral over korte afstanden. Bijna 85 procent van de geladen goederen wordt binnen driehonderd kilometer weer gelost.

Hier werken nu al de meeste  Nederlandse chauffeurs, die in dienst zijn van een logistiek dienstverleners en verladers met eigen vervoer.

De opkomst van kleinere winkels ('nano stores'), de renovatiebouw, webwinkels en marktplaatsen, 3D printing en nieuwe zorgconcepten betekenen dat het transport in de steden en woonwijken vaker, vlugger en verser moet gebeuren. Het transport wordt nog fijnmaziger. Wie heeft er straks nog een keuken in zijn kleine appartement? Zelf je boodschappen doen met de auto is echt zo 2012...

De distributie in de steden en woonwijken wordt haast onzichtbaar. Schonere, stillere, veiligere en kleinere voertuigen zijn de nieuwe norm. De voertuigen zijn met hun boordcomputers verbonden met lokale verkeerscentrales om opstoppingen, werkzaamheden en scholen te mijden.

De chauffeur moet behendig laveren tussen auto's, OV-bussen, voetgangers en fietsers. De vrachtwagen is te gast. Alleen die chauffeurs die echt de weg weten, en zich aan strikte gedragsregels houden, zijn welkom. Een rijbewijs BE alleen is echt niet voldoende. Even morgen een vrachtwagen leasen en zelf transportondernemer worden is er echt niet meer bij.

Toekomst

De chauffeur wordt weer het visitekaartjes van de zaak; klantvriendelijk, veilig en representatief. In 2022 is een op de vier vrachtwagenchauffeurs die nu achter het stuur zit gepensioneerd. In een dalende arbeidsmarkt zal het lastig zijn om nog de juiste vakmannen en –vrouwen te vinden. Logistiek dienstverleners en verladers die hun transport zelf willen regelen, zullen het vakmanschap van de chauffeurs moeten koesteren.

Ik ben niet somber over een toekomst in transport, zeker niet voor de waardevolle lokale distributie richting steden en woonwijken. Werkgevers en werknemers moeten wel nu samen aan de bak om de nodig innovaties in transport te realiseren. Als het me even iets teveel wordt, dan draai ik af en toe even die geweldige TV reclame van Amstel Bier.

Zou het niet mooi zijn als de wereld er in 2022 zo uit ziet? Voorrang voor de chauffeur!

Walther Ploos van Amstel.

http://www.youtube.com/watch?v=DDZBx1ZB5BI