SAP-topvrouw Angelique de Vries: 'Het is een gemiste kans als je niet leert van de mensen die je aanstuurt.'

Tijdens ons interview kruisen drie mensen haar pad. Een medewerker van haar garage in Den Bosch, een medewerker van een parkeergarage in Utrecht en een van haar eigen medewerkers. Drie keer ontstaat er in zeer korte tijd een lichte, ontspannen sfeer. Net als in het prachtige kantoorgebouw aan de rand van Den Bosch, dat 3 jaar geleden is neergezet door haar onderneming SAP. Dit spreek je overigens uit als ‘es-aa-pee’ en niet als sap zoals je overal hoort. Managing director Angelique de Vries is een ‘mensenmens’. Respect is een kernwaarde voor haar. Toegankelijkheid ook. Haar deur staat altijd open en ze laat zich regelmatig op de werkvloer zien, al zou ze het woord ‘werkvloer’ nooit gebruiken. Dat vindt ze denigrerend.

Ons interview vindt plaats bij SAP, in haar kantoor, en voor een deel in haar auto. Ze had het wel op de skeelers willen doen, of op de golfbaan, maar in beide sporten ben ik niet erg handig. Zij wel. Ze is dol op sport. Haar zoons Floris van 10 en Christiaan van 6 voetballen. Ze gaat altijd kijken, waardoor ze zelf iets minder aan haar sporten toekomt. Skieën, golf, hardlopen, zwemmen en tennis, ze vindt het allemaal leuk. Op de middelbare school wilde ze fysiotherapeute worden vanwege haar liefde voor sport.

Als trainer en coach heb ik geleerd te letten op het tempo van mensen. Het praattempo, het tempo waarin ze dingen doen. Dat is bij haar niet te snel en niet te langzaam. Bij veel mensen zie je wisselingen in tempo. Het ene ogenblik druk, het volgende moment rustig; bij haar is het vrij constant. Het effect op mij is dat ik de indruk krijg dat ze rustig en gelijkmatig is, maar dat bevestigt ze niet zonder meer. Nuchter vindt ze zichzelf wel.

Dit betekent niet dat ze niet ingrijpt als het nodig is. Dat kan ze en daar heeft ze geen moeite mee. Zit iemand niet op de goede plek, dan gaat ze in gesprek met zo iemand. En dat gebeurt ook weer respectvol. Ze gelooft in mensen in hun kracht zetten. Als iemand niet goed is in het vak dat hij beoefent, dan zoek je samen met hem naar een vak dat hij wel goed kan.

Ze houdt van samenwerken in de ruimste zin van het woord. Ze past daardoor goed in het ideaal van de moderne manager: faciliterend, erop sturend het beste uit haar medewerkers te halen, vol vertrouwen naar haar professionals. Samen weet je meer dan alleen. Vandaar dat er in het SAP-gebouw voortdurend ontbijtsessies zijn,  waarin ideeën en plannen met elkaar gedeeld worden.

Als ik haar vraag of ze wel eens boos wordt, dan knikt ze. Ze heeft een hekel aan oneerlijkheid, zegt ze. Mensen die oneerlijk tegen haar zijn, verbruien het. Dan kan je een kwade aan haar hebben. Zoals gebruikelijk in mijn vraaggesprekken laat ik de geïnterviewde reageren op stellingen van managementdenkers, zoals ik ze heb samengevat in mijn boek ‘Goeroegetwitter’.  De eerste stelling kiest ze zelf, na even door mijn boek gebladerd te hebben. Het is een stelling van Bill Gates.

Stelling 1: Bill Gates: ‘Het gaat niet om rijk worden. Dat zet alleen de spotlights maar meer op je. Iets voor een ander doen is veel leuker’

‘Wat Gates doet met de Bill & Melissa Gates Foudation vind ik geweldig. Ik hou van mensen die iets terug doen voor de maatschappij. Wat Richard Bottrom momenteel losmaakt met zijn ‘wheel of energy’ op Schiphol is daar ook een voorbeeld van. (Zie: http://www.ezpress.eu/news/16714/Start_van_Wheel_of_Energy_365__Cancer_Support_Matters) Op die manier de aandacht vestigen op kankerbestrijding spreekt veel mensen aan.

Bij SAP combineren we goede doelen met ontwikkeling van mensen. We zullen de Wheel of energy zeker aandoen. Maar we doen meer. We sturen potentials naar India, om te helpen op boerderijen daar. Dat levert net zo veel op als een cursus. We werken samen met sociale werkplaatsen, hebben een groep ‘sustainability’ en we hebben ook eens meegeholpen op de dierenkliniek.’

Stelling 2: ‘Ik heb veel geleerd in een zenboeddhistisch klooster’ (Steve Jobs)

‘Ik kan me wel voorstellen dat een week of twee in zo’n klooster een goede ervaring kan zijn. Je gaat dingen dan anders zien en beleven. Lijkt me een nuttige ervaring. Zelf leer ik continu. Op mijn 28^e had ik schildklierkanker. Dat was natuurlijk nogal serieus. Dan besef je wel wat leven is en waar het om draait.Andere ervaringen die eruit springen zijn mijn jaar op Nijenrode en mijn gezin. Aan Nijenrode heb ik veel vrienden overgehouden. En de komst van mijn kinderen is een geweldige ervaring gebleken. Ik wist niet dat het zo leuk was, eigenlijk.

Waar je ook veel van leert is de samenwerking met je mensen. Hoe zou ik het beter kunnen weten dan wij allemaal tegelijk? Het is een gemiste kans als je niet leert van de mensen die je aanstuurt. Wij hebben bij SAP een open cultuur. We proberen hier nieuwe dingen uit, zijn op zoek naar nieuwe producten en markten, we willen vernieuwing stimuleren. Dan heb je niet zoveel aan jaknikkers.

En over leren gesproken: we hadden bij SAP in de World Tour vorige week Wubbo Ockels als spreker in het Evoluon. Een echte ideeënman. Hij heeft een kast van een huis, maar hij wil op een zeilboot gaan leven. Weg bij dat landgoed. Hij wil letterlijk van de wind gaan leven, en vestigt zo de aandacht op goede energie.

Mensen gaan met duizenden naar Lowlands. Laat ze geen kaartje maar samen een zonnepaneel kopen. Hierdoor kunnen we de reguliere kanalen gebruiken om het milieu te verbeteren. Prachtig idee van Ockels. Ik zit met ingehouden adem naar die man te luisteren. Helemaal fantastisch.’

Stelling 3: ‘Zakelijke leiders nemen het belangrijkste issue van deze tijd niet serieus: de diversiteit in bedrijven’ (Fons Trompenaars)

‘SAP maakt geen onderscheid. We zijn op zoek naar kwaliteit. Man/vrouw-onderscheid kennen we daarbij niet. Als vrouw in een mannenwereld heb ik het nooit als een issue beleefd, dat ik vrouw ben. Ik hou ook niet zo van die clubjes die zich verenigen, louter omdat ze vrouw zijn.

Ik heb het nooit gezien als negatief om de enige vrouw te zijn. Het gaat om het gebruiken van de talenten die je in je hebt. Ook nationaliteit maakt wat ons betreft niet uit. Er werken hier veel mensen uit India. We willen mensen hebben die goed zijn, de rest is onbelangrijk.

Ik vind wel dat we in Nederland betere voorwaarden moeten scheppen. Je weet dat de komst van een kind stellen een paar jaar in beslag nemen. Vrouwen zien hun carrières dan stagneren. Daar kun je je als samenleving op instellen. Je kunt er bijvoorbeeld voor zorgen dat je er rekening mee houdt dat mensen 4-8 jaar minder betrokken zijn bij het arbeidsproces. Je moet erover nadenken hoe je dat oppakt. Nederland doet dat onvoldoende vind ik. Bij SAP zie ik gelukkig meer mannen die parttime werken dan vroeger. Dat is toch een belangrijke ontwikkeling’

Stelling 4: ‘De grootste kostenpost voor bedrijven is werk dat niets toevoegt’ (Edward de Bono). Wat voegt u toe?

‘Verschillende dingen, zeg ik in alle bescheidenheid. Ik ben het gezicht van de organisatie naar binnen en buiten. Ik heb een lange geschiedenis met SAP, ken daardoor de mensen en het bedrijf erg goed. Klanten en partners weten mij te vinden. Ik ben trouw aan de mensen met wie ik samenwerk.

Ik streef naar gemotiveerde mensen en goede samenwerkingsverbanden, maar dat zal intussen wel duidelijk zijn. Kapsones heb ik niet, ik ben benaderbaar. Ik hou niet van politieke spelletjes. Ik zie ze maar ik doe er niet aan mee. Als mensen niet eerlijk zijn, blijf ik daar liever ver vandaan. Ik wil integer zijn.

Respect naar mensen staat voorop. Ik hou er van uitgedaagd te worden. Binnen SAP heb je geen gebrek aan uitdagingen. Marktleider in een markt die in beweging is, dat houd je constant scherp. Continu vernieuwen en continu blijven leren, dat is hartstikke leuk. Het vereist dat je nieuwsgierig bent.

Ik ben er niet zo’n voorstander van om telkens te veranderen. Daar wordt je organisatie gek van. Je kunt beter zorgen dat mensen goed zijn in de taken die ze moeten doen. Als ik in de toekomst ooit iets anders wil, zal het iets zijn vanwege de inhoud van de functie, niet directeur van Philips omdat het alleen een bepaalde status geeft.’

Het gesprek is bijna ten einde. Het gaat nog even over rust. SAP is een redelijk energieke organisatie, zegt ze. Dan moet je de rust vinden om dingen te doen. Het past bij haar, zo’n uitspraak. Ze straalt die rust uit. Iets is bijzonder goed op zijn plaats gevallen bij Angelique de Vries: de dingen gewoon doen, zonder er gek van te worden.
Bert Overbeek is een inspirerende trainer, coach, mediator en teambuilder. Hij schreef de boeken ' Heerlijk, de werkvloer op!'  en ' Goeroegetwitter'. Informatie over boeken en inhuur via pitcher.support@hetnet.nl