Wie moet verantwoordelijk zijn voor personeelszaken? Organisaties geven op deze vragen verschillende antwoorden. Het mooiste is natuurlijk als de dingen direct in de lijn geregeld kunnen worden, maar dat is niet overal realistisch; niet in de laatste plaats omdat tijd een schaars goed is. Dus zien we in grote organisaties allerlei HRM-afdelingen, die zich bezig houden met zaken als ontslag, organisatieontwikkeling, CAO-onderhandelingen en bewaking van ziekteverzuim en functievervullingsgesprekken.
Ik ken een buitenlandse directeur die de laatste jaren zijn HRM-afdeling behoorlijk heeft gecastreerd, maar informeel heeft HRM nog bij ieder belangrijk besluit invloed. Voorheen was HRM daar zoiets als een trainer in het voetbal; eigenlijk vertegenwoordigden zij het operationele leiderschap. De formele rol is nu dienstverlenend, maar het lijnmanagement krijgt zijn HRM-verantwoordelijkheden niet goed rond. Dat vindt de directeur uiterst vervelend, ook omdat HRM hierdoor veel macht heeft.
Directeur en HRM vinden van elkaar dat de ander er niet veel van brouwt. HRM’ers verwijten (achter de schermen) de directeur een gebrek aan toekomstvisie en hij heeft in hun optiek geen oog voor continuïteit en organisatieontwikkeling.
Het enige dat voor hen telt is resultaat op de korte termijn. Hij denkt in cijfers. Hoe het tot stand komt, dat interesseert hem niet.’
De directeur vindt juist dat HRM te weinig aan cijfers denkt. ‘Ze staan maar te analyseren langs de zijlijn en geld uit te geven aan externen die de bureaulades laten uitpuilen met lijvige rapporten. Maar helpen, ho maar.’
De directeur is niet gek. Hij denkt wel aan de lange termijn, maar heeft hier meer vertrouwen in jonge bazen, IT en in iets wat ik zou willen omschrijven met ‘eromheen organiseren’: hij denkt in doelen en als ze niet snel genoeg gerealiseerd worden regelt hij ad hoc een interimmanager of externe consultant; mensen die hij blindelings kan vertrouwen.
Het leidt tot realisatie van de gewenste doelen, tot een interessant resultaat en in zoverre heeft hij gelijk. Wonderlijk genoeg ziet HRM zijn benaderingswijze niet als een ‘visie’ . De directeur vindt dat dom en eenzijdig. ‘Ze zijn kennelijk niet in staat om een aanpak te erkennen die afwijkt van hun romantische organisatie-idealen. Oogkleppen en betweterigheid.’
De relatie wordt er niet beter op, en dat is jammer want draagvlak van HRM is erg nodig om de personeelszaken te implementeren ‘in de lijn’. Zij dragen hun kennis onvoldoende over en in de kroeg maken zij badinerende grappen over het MT en de lijnmanagers, die ‘het niet snappen’.
Stel dat je organisatie-adviseur was: wat zou je de directeur adviseren?
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
HRM ontbreekt het pas vaak echt aan een visie. Ze halen die volgens mij vaak uit boeken van zogenaamde wijze mensen. Als die mensen al wijs zijn dan weten de HRM'ers er vaak nog weinig zinnigs mee te doen. Tenminste, zo zie ik het om mij heen en zo verneem ik dat her en der van anderen.
Met alleen knippen en plakken komt een HRM afdeling nergens. Ze zijn niet betrokken bij wat ze willen implementeren, want ze weten eigenlijk niet eens waar ze nou werkelijk mee bezig zijn. Onzinnig dus.....
Het Persoonlijk Ontwikkel Plan is voor mij een goed voorbeeld. In de boeken staat wat het is, waar het voor is en voor wie het is. Maar dan komt altijd weer de meetbaarheid om de hoek kijken en de toepassing is zo algemeen dat het allesbehalve een PERSOONLIJK plan te noemen is. Daar gaat je geloofwaardigheid..........en dag persoonlijke groei.
Zorg dat HRM van toegevoegde waarde is, die potentie heeft het namelijk wel, zo naief ben ik dan wel weer. Zolang HRM niet van toegevoegde waarde is heb je er ronduit niks aan.
Eenvoudig gezegd (en dan citeer ik deels Kluytmans P-Handboek en 'The HR Value Proposition'): P&O werk is gericht op korte termijn 'de organisatie van verrichtingen'(salaris, ziekte, ontslag e.d.); HRM is gericht op middellange termijn 'de inrichting van de organisatie' (CAO, 2nd AV, ARBO, etc.); SHRM, waarbij 'S' staat voor Strategisch, tot slot is gericht op de lange termijn 'de richting van de organisatie' (nb: hier uitgaande van het principe dat de Kennis en Kunde van medewerkers een Kapitaalgoed zijn).
Als een CEO of MT beleidsmatig de keuze uit deze 3 heeft gemaakt dan bepaalt dat de plaats van deze eenheid / afdeling in de organisatie. Waarbij SHRM functioneert op het hoogste niveau én dan ook zitting heeft in het MT; overigens, dat laatste heeft mijn voorkeur voor iedere organisatie. De vraag is alleen nog of een P&O-er ook een SHRM-er kan zijn...
En natuurlijk kan een P&O'er SHRM'er zijn, zolang hij/zij goed is in beiden. Zo simpel is het voor mij wel. Ook zeer overzichtelijk. Ik denk dat HRM en P&O wel bij elkaar horen. Het zijn alleen verschillende taken........
Prima, maar HRM in de lijn betekend dan ook dat ik als manager kies welk project wanneer opgepakt wordt. Nu is het HRM (of SHRM) die bepaalt.
Mijn advies aan de directeur: 1 SHRM in het MT, en een P&O afdeling die de operatie helpt in de dagelijkse gang van zaken. De lijnmanagers bepalen zelf wat wanneer gedaan wordt (ondersteuning vanuit P&O). Vanuit het MT (SHRM) op hoofdlijnen neerzetten wat we als organisatie willen en via de lijn neerzetten. Beperken dus die HRM afdelingen.
Ik ben even op zoek gegaan en de korte samenvatting op managementboek.nl van 'De professionalisering van de personeelsfunctie' geeft toch aan dat er wat mis is in de HR wereld:
"Dit onderzoek betreft een studie naar de rol en de positie van de personeelsfunctie binnen organisaties. Het onderzoek geeft een antwoord op de volgende vragen:
- Welk onderdeel van het takenpakket van de personeelsafdeling is belangrijk in de ogen van management en medewerkers en van de personeelsafdeling zelf?
- Welke aspecten van dienstverlening vinden managers, medewerkers en personeelsfunctionarissen belangrijk?
- Hoe staat het met de speelruimte van de personeelsfunctie in organisaties?
Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat strategische personeelsmanagementactiviteiten veel minder belangrijk worden geacht dan de vakliteratuur veronderstelt. Verder blijkt dat de beelden over de personeelsfunctie binnen organisaties sterk uiteen lopen. Over het algemeen kan men stellen dat personeelsfunctionarissen een te positief zelfbeeld hebben."
Biemans heeft een wat uitgebreid onderzoek gedaan naar iets dat vele mensen toch gewoon al wisten? Het sluit overigens prima aan op de case.
Het andere genoemde boek 'HR Champions' is in bestelling.........
Hoe wordt volgens jullie invulling gegeven aan de termen personeelsbeleid, personeelsmanagement en HRM?
M.I. geeft personeelsbeleid de kaders aan waarbinnen de organisatie met zijn personeel omgaat. Personeelsmanagement voert het beleid uit (en kan wellicht P&O heten) en HRM is de gesprekspartner op MT niveau. Dit is echter alleen relevant als de medewerkers een strategisch goed zijn. Ofwel, als de medewerkers concurrentievoordeel opleveren..
Nu nog even een andere vraag: wat zouden jullie de HRM'ers adviseren? Even buiten het lezen van boeken...
O ja, nog 1 inkoppertje: hou inhoud en proces uit elkaar. Weet wanneer het gesprek eigenlijk gaat om 'hoe' iets wordt gezegd/afgesproken en wanneer het gaat om 'wat' er wordt gezegd/afgesproken.
Het advies daarom zou kunnen zijn dat de directeur dat bespreekbaar moet maken en de kloof te dichten door reele verantwoordelijkheden weer bij HRM te leggen.
Natuurlijk is de scorecard of andere strategie/process communicatie onmisbaar, en dat zou op MT nivo herzien moeten worden. Daarnaast VP HRM in MT, en coachende rol van adviseur voor de eerste paar maanden om de relatie HRM-directeur te verbeteren.
Wat mij betreft :)
Zolang de kennis de juiste is maakt het toch niet uit waar het vandaan komt? Het liefst zelfs intern aangedragen; voor de geloofwaardigheid van het 'bestuur' van organisaties. Een organisatie behoort, naar mijn idee, de 'problemen' zelf op te lossen.
Ik sluit af met een mopje :
Jan van Peek, een adviseur van 32 jaar oud komt bij een verkeersongeluk om het leven. Boven aangekomen zegt hij tegen de Dorpelwachter : "ik vind het niet eerlijk; ik ben 32 jaar en wordt nu al boven geroepen. Weet U , mijn buurman is 84 jaar, feest, drinkt, rookt, eet, zit achter de vroutjes aan en die mag nog gewoon blijven!" "Ach" ,zei de Dorpelwachter, "eens kijken waar de vergissing vandaan komt. U bent toch Jan van Peek?" "Ja "zei de adviseur, "wel, volgens uw declaratiestaat bent U al 94 jaar"
In de paradox zit de oplossing besloten. Dat bewijst de natuur en het menselijk leven! Dus niet intern of externgericht, maar beiden. Niet HRm of ratio-gericht maar beiden.
Groeten uit Eijsden,
Patrick Spits
Als je standpunt is dat het de 'beroepsgroep' alleen gaat om zakkenvullen dan wens ik je veel plezier bij het optimaliseren van het kennisniveau binnen je organisatie ;-)
'Kennis in de lijn'; hoe krijg je dat dan voor elkaar? Goede 'HRM' concepten moeten toch gewoon in de hele organisatie verweven zitten? In ALLE medewerkers, niet alleen bij managers en ook niet alleen bij HRM'ers.
Ik ben van mening dat een organisatie haar eigen problemen moet op kunnen lossen, dat zou mijn streven zijn, en dan zijn externe professionals niet nodig. Ten minste, niet voor zoveel geld. HRM'ers of andere medwerkers kunnen toch simpelweg hetzelfde leren als externe professionals?
Dat SOMMIGE 'externe professionals' een bestaansrecht hebben dat lijkt mij duidelijk. Maar in zulke grote getalen als tegenwoordig? Nee, dat lijkt mij niet.
Misschien heb ik het verkeerd maar ik krijg het gevoel dat een goede manager (en ik wil dat zijn) alles maar moet kunnen, volgens jou.
"Rationality does not determine behavior. Within the area of rationality behavior is perfectly flexible and adaptable to abilities, goals and knowledge. Instead, behavior is determined by the irrational and nonrational elements that bound the area of rationality." Herbert Simon, 1945.
Daar ga ik niet niet eens proberen te ontkrachten :) En wat jij zegt sluit daar op aan.......
Hierbij een advies aan de directeur: formuleer eerst zelf eens van wat nou eigenlijk 'het probleem' is, waarom het een probleem is en wie het probleem heeft/hebben. Ga vervolgens daarmee in gesprek met de mensen van HRM. Vink af of jullie hierin dezelfde beelden / ervaringen / visie hebben. Bij het afspreken van oplossingen kijken wat bij HRM ligt, wat beter extern gehaald kan worden enz. Ieder zijn verantwoordelijkheid; ook HRM.
Daarnaast: Is HRM nu niet kundig? voldoen ze niet aan de verwachtingen / taakstelling? Kijk dan wat er moet gebeuren om dat in de toekomst wel zo te krijgen. Kennelijk komen ze er toe nu toe ook mee weg... wat zegt dat over de huidige leiding?!
Jonge bazen kunnen nimmer jonge baas zijn als ze ook nog eens de HRM-professional moeten uithangen. Personeelswerk en leidinggeven staan per definitie op gespannen voet. Zelfs in experimenterende organisaties volgt het moment dat de HRM-expertise, desnoods extern ingehuurd, vanuit een andere koker dan van de jonge baas komt.
De vraag is gerechtvaardigd of de in het MT zetelende strategisch manager HRM wel tegelijkertijd hoofd mag zijn van de afdeling Personeel en Organisatie. Scheiding van adviserende en uitvoerende processen (salarisadministratie en dergelijke) binnen HRM is sowieso gewenst.
Verder is het afhankelijk van de groote per organisatie verschillend maar interne HRM is vrijwel altijd gewenst.
vriedelijk dank jammal