ASML en Boskalis werden groot in Nederland; hopelijk vergeten ze dat niet

Chipmachinefabrikant ASML en baggermaatschappij Boskalis lieten ons land schrikken. ASML-topman Peter Wennink had in januari gezegd dat er een ‘verslechterend ondernemersklimaat’ is in Nederland en dat zijn bedrijf daarom misschien wel moest uitwijken. Berdowski, die andere Peter, topman van Boskalis, zei iets soortgelijks.

Ook hij vond dat het ondernemersklimaat in Nederland er niet beter op is geworden, en ook hij zinspeelde op een vertrek van zijn bedrijf. Berdowski houdt er niet van dat de overheid bedrijven verantwoordelijk stelt voor het ethische gedrag van hun onderaannemers. Denk hierbij aan het tegengaan van milieuproblematiek en kinderarbeid. Boskalis kan door dit soort wetgeving in de problemen komen, zegt Berdowski. 

De topmannen laten het niet bij woorden, en daarom schrok Nederland. Ze willen werkzaamheden naar het buitenland gaan verplaatsen. Het werd later iets afgezwakt. In beide gevallen zou het om een uitbreiding gaan. Boskalis heeft bovendien een brede markt in Azië. Die zou beter te bedienen zijn vanuit Abu Dhabi.

Klaas Knot, u weet wel, van de De Nederlandsche Bank, wijst op een ander punt. Hoewel ons land nog hoog in de charts staat, als het gaat om aantrekkelijkheid voor ondernemers, is er in ons land volop schaarste. Te weinig ruimte, elektriciteit, snelwegen en personeel. Nederland zou volgens hem voorrang moeten geven aan sectoren die het meeste toevoegen aan de economie.

De groei van de economie is van belang voor het onderhouden van de vergrijsde bevolking van ons land, zegt Knot volgens de Volkskrant. Hiervoor zijn belastinginkomsten nodig. En daarvoor zorgt een bedrijf als ASML meer dan bijvoorbeeld de glastuinbouw, waar nogal wat mensen werken die geen of heel weinig belasting betalen. We hebben ze als samenleving dus nodig. 

De Volkskrant vraagt zich af of Nederland nu echt zo’n slecht ondernemersland is geworden of dat er sprake is van een lobby om aan belastingen te ontkomen. Ik weet het eigenlijk niet. De bedrijven voelen zich beknot in ons land. De regelgeving helpt ook niet mee. Het is niet aantrekkelijk genoeg om uitbreidingen in eigen land te organiseren. Wij stellen een andere vraag. Wie zijn de uiteindelijke klanten van deze organisaties en hoe goed bedienen ze die?

Hier op Gek Op Klanten kijken we uiteraard verder dan alleen maar de bijdrage aan het nationale kapitaal. Daar willen we allemaal van profiteren, en dat kan alleen als bedrijven niet alleen een financieel, maar ook een menselijk gezicht hebben. We kijken naar de manier waarop organisaties hun aandacht voor de klant regelen, en hier scoren beide organisaties de laatste jaren goed, toch ook wel getuige hun positie in de markt.

Boskalis zorgt voor waterbouw, kustbescherming en landaanwinning. Hun klanten zijn onder andere overheden, havenexploitanten, energiemaatschappijen en rederijen. ASML heeft eigenlijk alleen maar chipproducenten als klant. Dat lijkt niets met jou en mij te maken te hebben, maar dat is niet helemaal waar.

Zoals gezegd: we zijn op deze blog op zoek naar het menselijk gezicht van dit soort bedrijven. Zijn ze in hun technische ontwikkeling ook bezig met de mens, of alleen maar met de techniek en met winstmaximalisatie? Wie aan de ontwikkeling van chips denkt, denkt aan meer snelheid op zijn telefoon en computer. Er kan gewoon veel meer.

Zit daar een menselijke kant aan? Zeker. Techniek kan ons helpen. Maar denkt ASML daar ook over na? Het gemak waarmee hun bedrijfsleiding praat over ontslagen bij de eerste de beste groei-tegenslagen laat dat niet direct zien. Het land uitgaan vanwege belasting en regelgeving wijst ook al niet op veel verantwoordelijkheid ten opzichte van de samenleving waarin je kon groeien.

Boskalis biedt prachtige diensten aan. Hun klanten zijn weliswaar grote organisaties die ver van de gewone man af lijken te staan, maar als we in termen van eindgebruiker denken, is niets minder waar. Alles wat Boskalis doet, heeft effect op onze landschappen, onze levensruimte, onze veiligheid en onze economie. Ook van zo’n organisatie verwacht je dus een menselijk gezicht.

Menselijkheid is je medeverantwoordelijk voelen voor de dingen die gebeuren in de samenleving die je een dak voor je onderneming geeft. Aardig zijn voor klanten die onaardig zijn voor hún klanten levert uiteindelijk weinig op voor de mensheid. Deze blog kijkt wat verder dan alleen maar leuke services en hoogwaardige kwaliteit van dienst en product.

De klant centraal betekent: de mens centraal en het welzijn van de mens terug, ook in het denken over techniek. Juist deze tijd van digitalisering heeft dat nodig. Het primair gericht zijn op belasting ontduiken of weggaan vanwege regelgeving heeft weinig te maken met zorg richting de eigen medewerkers. Wie zo omgaat met zijn eigen mensen, heeft weinig gevoel voor klanten. Is er in elk geval niet gek op. En dat past niet meer bij deze tijd...