Geachte heer/mevrouw,

Inderdaad ben ik zelf helaas al vaker tot de conclusie gekomen dat medewerkers en/of managers die minder slim zijn, gemiddeld sneller genegen zijn sluwe spelletjes te spelen, om hun eigen gelijk te bewijzen en hun zin door te drijven. Dit is echter geen absoluut gegeven: ook het karakter en de interactie tussen karakters spelen een belangrijke rol.
Slimheid versus sluwheid leidt tot problemen, omdat mensen die niet sluw zijn en vaak een wezenlijk respect hebben voor een ander, het moeilijker hebben in de machtsspelletjes die worden gespeeld.
Als slimme maar niet sluwe leidinggevende of medewerker, moet je een weg zoeken om om te gaan met de minder eerlijke en sluwere medewerkers. Het aannemen van mensen met een ongeveer even hoog IQ is in veel organisaties niet haalbaar, vanwege de vaak bestaande niveauverschillen in functies.
Inmiddels ben ik er van overtuigd dat mensen die sluwheid als middel gebruiken niet snel (willen) veranderen, ook niet als ze op hun gedrag aangesproken worden.
Het beste lijkt me daarom de mogelijkheid te ontwikkelen om de niet sluwe en eventueel wel slimme leidinggevenden / medewerkers deel te laten nemen aan effectieve (!)weerbaarheids-trainingen tegen het "sluwe geweld", waarvan ze geen slachtoffer meer willen zijn.

Met vriendelijke groet,
Marlou de Kroon

Een aardig idee van Twan Houben. Het probleem is dat intellingentie op veel manieren gemeten kan worden en dat Amerikaanse psychologen dat anders doen dan hun Nederlandse collega's. Hebben de Amerikanen het over sociale intelligentie? Rattengedrag kan daar een onderdeel van zijn.
In mijn werk merk ik wel dat sommige leden van het team waaraan ik leiding geef zich aan rattengedrag schuldig maken. Maar ik beschouw het als mijn verantwoordelijkheid als teamleider hiervoor geen ruimte te geven.
Ik betwijfel of mevrouw de Kroon uw betoog heeft begrepen. Zij heeft het over spelletjes tussen leidinggevenden en medewerkers, en dat lijkt me een heel ander probleem.

Het is nu vele jaren later en ik lees nu de reactie van Twan Houben.
Ik merk op dat hij juist diegene is die mijn betoog niet heeft begrepen.
Het maakt immers niet veel uit of het gaat om spelletjes tussen werknemers onderling of om spelletjes tussen leidinggevenden en werknemers. Zijn stelling dat HIJ ervoor zorgt vanuit zijn verantwoordelijkheid als teamleider geen ruimte te geven voor rattengedrag, geeft weer hoe beperkt zijn visie is op dit fenomeen. Rattengedrag is namelijk zeer moeilijk te detecteren. Er bestaan weinig geen werkgevers die dat werkelijk daadwerkelijk willen en kunnen.
Rattengedrag is overigens geen onderdeel van sociale intelligentie. Rattengedrag is veeleer het misbruiken (!) van sociale intelligentie. Dat wil echter zeker niet zeggen dat de sociale intelligentie van de persoon die dat doet erg hoog hoeft te zijn. Het betekent slechts dat deze persoon niet zo'n fijn karakter heeft en de neiging heeft zich te misdragen ten gunste van zichzelf en ten koste van anderen.

@ Marlou de Kroon; Ik neem aan dat in de laatste post de reactie van Klaas Klinkert bedoeld wordt.