Betere sturing gemeenten? Wat merkt de burger daarvan?

Cover stories

Vraag een CEO waarop deze stuurt en je kunt het antwoord voorspellen. Het omvat woorden als marktaandeel, omzetgroei, winstmarge, klanttevredenheid, imago en als je geluk hebt nog iets over innovatie.
Vraag een gemeentebestuurder of manager waarop deze stuurt en je krijgt een diversiteit aan antwoorden. Burgertevredenheid ga je horen, maar daarna wordt het spannend. Begrijpelijk, want gemeenten hebben een woud aan sturingsinformatie.

Tot dusver bestaat er niet een uniform dashboard en benchmark voor de gehele gemeentelijke dienstverlening. Dat zou wel helpen om het leren van elkaar te stimuleren en om ambities beter te monitoren. Maar de ontwikkeling van zo’n dashboard is ingewikkeld, want een gemeente omvat vele werkvelden met elk een eigen informatiebehoefte, eigen metingen en benchmarks...


Chris Corbier
Dit artikel slaat de spijker op een vreemde manier alsnog op de kop: gemeentes vragen veel te veel te veel en te veel aan "mechanismen" om het gevoel te krijgen dat "alles onder controle is" terwijl de procesvoering voor de te verlenen dienst (het primaire proces zelf, waar alles tenslotte om draait) nog steeds niet op orde is. (ik refereer hier aan de zorgtaken die de gemeentes op hun bordje geschoven hebben gekregen)

Beter alle aandacht richten op het resultaat van het primaire proces, dan nu al iets ontwikkelen om achteraf iets te meten. Ik huiver al bij het idee dat gemeentes elke jaar gegevens moeten gaan verzamelen voor een benchmark.. ik vrees dat het werkveld weer veel van die gegevens moet gaan aanleveren en dat kost weer een boel tijd die nuttiger te besteden valt: zorg verlenen en op tijd en correct betaald worden :-)


Er is een oud gezegde dat hier heel goed als uitgangspunt zou kunnen dienen: First Things First..

Een eh. dat artikel over Passie en hard werken.. ook leuk in dit verband !
astrid
Lijkt me verstandig om gemeenten onderling op prestaties te gaan vergelijken en het ambtenaren apparaat harder te laten lopen om het beter te doen dan een vergelijkbare gemeente. Vooral op gebied van dienstverlening, dat dicht aanzit tegen het bedrijfsleven. Niet meedoen is dus ook een teken aan de wand.
Wel slecht nieuws voor allerlei consultants die gegevens uitvragen aan gemeenten en ze vervolgens terugverkopen voor inzicht in eigen data.
Maurik Dippel
Hoe ik het begrijp, wordt de output/dashboard gebaseerd op jaarlijkse input aan cijfers. Dit terwijl diverse gegevens zeer uitstekend realtime beschikbaar zijn. Het dashboard realtime beschikbaar stellen, wat zeker door gebruikmaking van een app, dat gevoel geeft, staat daar haaks op. Een jaarlijkse enquête werkt als een 'foto' terwijl technologie prestatiemeting mogelijk maakt dat werkt als een 'film'. Film is representatief: meer data, op meer momenten, van meer mensen, informatie die dicht op de situatie, dicht op het moment tot stand komt. Kort-cyclisch dus. Enquêtes (zeker die met meer dan 3 vragen) worden matiger en matiger ingevuld en validiteit bij meer vragen is twijfelachtig. Dit maakt de output vh dashboard kwetsbaar. Losstaand van het beschreven 'hell of a job' proces en valide intenties van de betrokkenen.

Wordt de mogelijkheid geboden om via APIs de informatie uit andere informatiebronnen toe te staan tot het dashboard of wordt het exclusief gehouden voor de genoemde enquête? Dit lijkt mij qua 'prikkels' ook belangrijk: het dashboard wordt daardoor een onafhankelijke uiting van diverse, gevalideerde informatiebronnen, niet alleen die van de partij die het dashboard maakt. We gaan uiteraard graag het gesprek aan als deze laatste partij openstaat voor nieuwe, (realtime) informatiebronnen om het prachtige dashboard te voeden met integere stromen van relevante informatie.
Ad Gerrits
Goede stap op weg naar beter functioneren van overheidsorganisaties (hier: gemeenten). Knap om van de honderden producten en duizenden 'indicatoren' te komen tot iets dat nog begrijpelijk en bruikbaar is.
Wat me wel opvalt, waar de vorige reageerder ook op wijst, is dat de gegevens (nog?) niet beschikbaar voor derden (liefst ook als open data). Zo veel gevoeliger dan Waarstaatjegemeente-gegevens lijkt het me niet toch? Zeker niet als ik op data.overheid.nl lees dat "Data van een overheidsorganisatie worden proactief beschikbaar gesteld als open data als er geen uitzonderings- of beperkingsgronden van de Wet openbaarheid van bestuur of bijzondere openbaarmakingsregelingen van toepassing zijn." Misschien als stap 1 dit doen voor data van gemeenten die het geen probleem vinden?
Daniel van Geest
Lid sinds 2016
We krijgen die vraag vaker Maurik, of we er een real time dashboard van kunnen maken. We zijn de mogelijkheden op dat vlak volop aan het verkennen. Sommige gemeenten hebben het zelf al opgepakt door op basis van de Vensters definities zelf een dashboard in te richten met behulp van de software die ze al in huis hebben (Cognos/Qlikview etc.). Daarmee wordt dan de 'film' gemaakt die, zoals jij ook al beschrijft, veel meerwaarde heeft. Tegelijkertijd wordt het maken van de 'foto' dan makkelijker, het zit al in het systeem. De film is moeilijk(er) te vergelijken met andere gemeenten. De foto in Vensters is wel goed te vergelijken en geeft de mogelijkheid tot positiebepaling t.o.v. anderen en t.o.v. de eigen ambitie, zeker in combinatie met de leerkringen en het managementgesprek. Dus foto en film vullen elkaar mooi aan.

Wat betreft de connecties met andere bronnen: ongeveer een kwart van de informatie wordt vooringevuld op basis van informatie van derden. Dat gebeurt nog niet allemaal volautomatisch met API's, maar voor de deelnemers scheelt het flink in de invullast en het voegt inderdaad extern gevalideerde en onafhankelijke informatie toe.
Mark Huijben
Ad, je geeft aan dat de gegevens eigenlijk geheel openbaar zouden moeten zijn. De informatie is op dit moment openbaar voor alle deelnemende organisaties. Zij kunnen er zelf voor kiezen om het volledig openbaar te maken. Je ziet dat steeds meer gemeenten er inderdaad voor kiezen om een deel van de informatie ook in hun jaarverslag op te nemen. Het zal een groeimodel zijn denk ik.

Meer over Overheid