Trainingsbureaus onnodig in paniek...

Deze week zag ik op Linkedin een verhaal voorbijkomen van een trainingsbureau. ‘We gaan afstand doen van de oude trainingen zoals Persoonlijke Effectiviteit, Leiderschap, etc. We hebben het jaren met plezier gedaan, maar het is time for a change. We gaan ons totale programma vernieuwen en meer toespitsen op de moderne tijd. Een totale verandering dus.

Bovendien betaalt u niet meer het bedrag dat wij vaststellen, maar wat u het waard vindt. We geven u een indicatie maar u bepaalt het bedrag dat u betaalt’. Het bedrag werd geliket door iemand die ik ken, iemand die nooit iets had met trainingen en dat gebakken lucht noemde.

Hoewel de handeling van het trainingsbureau nieuw en moedig en zelfs klantgericht lijkt, moeten we ons geen zand in de ogen laten strooien. In slechte tijden zijn dit initiatieven meer genomen. Ik heb het althans vanaf 2000 meerdere malen meegemaakt. Precies hetzelfde verhaal. We gaan ons productaanbod vernieuwen een aanpassen aan de nieuwe tijd, en u bepaalt wat u betaalt, bla bla bla.

Het is meestal een actie die volgt op een afname van de vraag bij klanten bij zo’n bureau. We leven weer in tijden dat organisaties grote bureaus opzoeken voor leervragen, en de iets kleinere bureaus moeten dus iets om zich te ‘onderscheiden’, en dat gebeurt dan meestal door de verpakking te veranderen en door een of ander marketingverhaal. Meestal eindigt in oude wijn in nieuwe zakken. Er verandert alleen iets aan de buitenkant, maar iemand die het vak inhoudelijk wil aanpakken ziet dat deuren gesloten blijven.

Al sinds 2000 staat het trainings- en coachingsvak bloot aan druk in het bedrijfsleven. Er verschenen boeken en artikelen waarin het effect van training en coaching werd betwijfeld. Dat was niet zo gek, want tot die tijd bestelden bedrijven voor ieder wissewasje of probleem een training. Men was te weinig kritisch. Maar met het badwater werd ook het kind weggegooid.

Later kwam e-learning. Dat zou ook bij gedragsbeinvloeding goed werken. De trainingen, en zeker ook al die coaches, konden de kasten in. Gek genoeg bleven organisaties, ondanks e-learning, trainingen bestellen. Moest de feedback beter, dan werden er trainingen besteld. Wilden we onze managers leren hoe ze slecht nieuws moesten brengen, hoe ze effectiever gedrag konden vertonen, hoe ze gebruik konden maken van groepsdynamica, hoe ze om moesten gaan met weerstanden, met beoordelingsgesprekken en hoe ze communicatie konden verbeteren, dan wendde men zich tot trainingsbureaus.

De evaluaties waren en zijn vaak zeer positief, praat er maar eens over met trainers, coaches en hun bureaus. In de marge is door deze beroepsgroep heel veel werk gedaan in de afgelopen decennia. Ontwikkelingsgerichtheid is een kwestie van reflectie, van oefenen en van uitwisselen met mensen. Vandaar dat training en coaching populair zijn gebleven. Ondanks de kritiek, ondanks de komst van e-learning.

Op de markt is het gevecht tussen trainers en coaches echter enorm geworden. Door de enorme hoeveelheid ontslagen zijn er allerlei mensen coach of trainer geworden. Een cursusje volgen, een keurmerk halen, en hup, de markt op. En dit mag natuurlijk. Voor de klant is het echter lastig om het kaf van het koren te scheiden. Want als ik de mensen in mijn netwerk moet geloven, laat de kwaliteit nogal eens te wensen over.

Op die markt onderscheiden de ontwikkelaars van mensen en teams zich door producten een andere naam te geven, aan te sluiten op organisatiehypes (momenteel: agile management, breinleren en disruption), en door zich op de sociale media fris en fruitig te presenteren. Maar een goede marketeer is nog geen goede coach of trainer. En bovenaan in de google ranking staan betekent dat je goed bent met google ad words, maar niet dat je een topper bent in het product dat je aanbiedt.

Erger wordt het wanneer mensen iets aanbieden en dat onder het motto ‘wat de gek er voor geeft’. Dat V&D dat deed in zijn eindfase met onverkoopbare producten is begrijpelijk, maar training en coaching zijn geen ‘dingetjes’ uit de categorie ‘gebakken lucht’ die je maar weg kunt geven. Het zegt iets over de kwaliteit van de aanbieder als hij zo naar zijn eigen product kijkt.

Dat mensen die niet zoveel met training hebben, dat soort ‘moedige’ aanbiedingen liken, hoeft niemand te verwonderen. Trainingen en ook coaching laat je kwaliteiten zien maar ook je beperkingen. Soms word je je bewust van een gevoel dat je liever niet hebt. Dan is het meest voor de hand liggende verzet dat je je afzet tegen training en coaching.

Wel wordt training al jaren voor veel te hoge prijzen weggezet. Bij grote bureaus is dat wat eigenaardig, want de trainers en coaches krijgen steeds minder betaald voor hun diensten. Maar de tarieven zijn soms sky high, 200 euro per uur is niets, en ik vind het logisch dat klanten dan naar andere mogelijkheden zoeken.

Training en coaching kunnen, mits voor de juiste doelen ingezet en tegen een reeele prijs, een absolute meerwaarde hebben. De beroepen zijn er te mooi voor, en te effectief, om ze als een derderangs product aan te bieden. Het spreekt vanzelf dat je als organisatie goed nadenkt over de vraag welke vorm je voor welk leeraanbod kiest. Training? Coaching? In een lokaal? On the job? E learning? Gaming? Welke vorm je ook kiest, denk goed na. En loop niet achter een zogenaamd gouden kalf aan, zoals gehypte onderwerpen. En laat je niet misleiden door de vaak gelikte marketing lay outs die mogelijk zijn geworden door de computer en internet.

En voordat mensen nu zeggen dat ik mee moet met mijn tijd, of dat ik gewoon jaloers ben. Niets van dat alles. Het gaat al jaren goed met mijn business (en met die van een grote hoeveelheid andere trainers en coaches) omdat die zich echt op de vraag van de klant richten en organisaties werkelijk vooruit willen helpen. Tegen een redelijke prijs. En daar moet het zwaartepunt liggen, en niet op het te grabbel gooien van het vak door het in de uitverkoop te zetten. Of door louter leuke marketing te bedrijven.