Hoe sterk is onze intuïtie in business?

Er zijn een paar dingen die onze intuïtie kunnen vertroebelen in ons werk. Als we iets al dertig jaar op een bepaalde manier doen, denken we nogal eens dat we het altijd zo moeten blijven doen. ‘Het gaat al dertig jaar goed, dus we moeten het niet veranderen, want dan gaat het mis’, zegt onze 'intuitie'. Routine helpt bij het gemakkelijker maken van ons werk, maar bij het voorspellen gaat het mis omdat we onbewust denken dat de werkelijkheid zich altijd op dezelfde manier gedraagt. Routine is dan ook maar al te vaak: denken dat de toekomst zal zijn zoals het verleden. Aan dit euvel lijden niet alleen ondeskundigen, maar ook de experts. En dan zijn er nog de vooronderstellingen en stereotiepen gebaseerd op ervaringen. Dergelijke stereotiepen en veronderstellingen, onderbouwd met een ervaringsverhaal, doen het goed bij mensen met weerstanden.

-Mijn intuitie vertelt me dat die verandermanager niet deugt. Hij is de tiende die ik zie in vijftien jaar en ze zijn allemaal hetzelfde. Ze doen hun ding, laten een bende achter en vertrekken met gevulde zakken.

Niet alleen routine, ook emotionele betrokkenheid vermindert de kwaliteit van onze intuitie. Dit zie je bijvoorbeeld bij aandeelhouders, die emotioneel betrokken zijn bij hun aandelen. Daardoor zien ze meer beren op de weg dan er zijn. Hun analyse over de ontwikkelingen in de toekomst kunnen nodeloos somber zijn. Niemand zegt er iets van, want wie durft de aandeelhouder tegen te spreken?

Als we emotioneel zijn, wordt onze hartslag hoger. We krijgen een tunnelvisie en ‘voorvoelen’ dingen die er niet zijn. Zelfs gezichten herkennen we op die momenten niet goed.

En een derde bottleneck voor de kwaliteit van onze intuitie zijn de onvoorziene omstandigheden, oftewel: de externe factoren.  De externe omstandigheden kunnen lelijk roet in het eten gooien. Sommige mensen zeggen: mijn intuïtie heeft altijd gelijk, maar externe factoren kunnen ervoor zorgen dat je toch een verkeerde inschatting maakt. Die redenering verwondert me.

Als intuitie altijd betrouwbaar is, dan zou ze toch ook die externe omstandigheden moeten aanvoelen? Dan had Buckler moeten weten dat er cabaretiers waren die het merk om zeep zouden kunnen helpen. Dan had het Israelische Better Place nooit ten onrechte gedacht miljarden te gaan verdienen met de bouw van wisselstations voor elektrische auto’s. En zo zijn er nog honderden voorbeelden te noemen van externe omstandigheden die een intuitieve ingeving op niets laten uitlopen.

Onvoorziene omstandigheden zijn zelfs zo invloedrijk dat ze in de wet zijn opgenomen: ‘Bij een beroep op onvoorziene omstandigheden moet sprake zijn van zodanige omstandigheden dat de wederpartij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid de ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten.’

Dit alles doordenkend, word je toch wel wat voorzichtiger met blind varen op je intuitie. We denken dat we iets goed doorzien, maar dat blijkt gewoon niet zo te zijn. Maar ondertussen is er wel een sterke behoefte aan snellere besluitvorming. Hoe bevorderen we die en wat kunnen we dan wel met intuitie? Daarop geef ik een antwoord in mijn nieuwe boek 'Het Flitsbrein' dat een dezer dagen bij uitgeverij Futuro (futurouitgevers.nl) verschijnt. U gaat er meer van horen! Om te beginnen hier.

Bert Overbeek is een ervaren veelgevraagde trainer, manager en coach. Hij houdt zich bezig met neuropsychologische toepassingen in zijn vakgebieden en in Management Development. Hij geeft ook workshops over deze thema’s, zowel op basis van open inschrijving als in company. Binnenkort verschijnt van zijn hand 'Flitsbrein', een boek over intuïtie en besluitvorming. Hij twittert op Goeroetweets en informatie over hem vindt u op zijn website: pitchersupport.jimdo.com