Breinkennis kan management verbeteren, maar....

Leren en veranderen is lang het domein geweest van de sociale wetenschappen. Onderwijskunde, psychologie en sociologie hebben decennia de toon aangegeven. In de sociale wetenschappen is echter veel veranderd de laatste jaren, met name door de resultaten uit de de neurowetenschappen en de natuurwetenschappen. Met deze inzichten ging men lang onverschillig om in de management gedragswetenschappen en in managementtrainingen. En tot op de dag van vandaag blijven vertegenwoordigers van die disciplines zich verzetten tegen de steeds dominantere positie van de breinwetenschappen. Maar kunnen ze dat zomaar ongestraft doen? Nee.

(Het nieuwe boek van Bert Overbeek is in 4 weken tijd terecht gekomen in de Managementboek top 10. Het boek gaat over hoe je in je werk je intuïtie kunt verbeteren. Zie ook onderaan dit artikel.)

Sinds ongeveer 2010 zien we dan ook een kentering in de managementwereld. Er is zowaar een breinhype ontstaan. Dat heeft nog niet overal geleid tot vooruitgang in de praktijk: te weinig grote en kleine bureaus bieden programma’s aan waarin gebruik wordt gemaakt van recent inzicht in de hersenen. Men toetst zijn inzichten te weinig aan de nieuwe neurogegevens; ze blijven achter bij de ontwikkelingen.

Wat je wel ziet is dat de bureaus oude denkbeelden een nieuw jasje geven. Als iemand bijvoorbeeld al heel lang vindt dat de mens bij zijn geboorte een onbeschreven blad is, en dat hij zijn problemen heeft aangeleerd, dan zal hij dat denkbeeld niet loslaten. ‘Het breinonderzoek leert ons dat mensen alles wat ze doen hebben aangeleerd’, zegt men dan. Ook als de breinwetenschappen laten zien dat de mens geen onbeschreven blad is, en bij geboorte al behoorlijk gevormd blijkt te zijn.

Het vasthouden aan een oud principe, en het nieuwe daaraan aanpassen, is een veel voorkomende vergissing in de wereld van de psychologie. Nieuw materiaal levert soms nieuwe inzichten op, en dan moeten we de oude niet koste wat het kost in stand houden, maar echt loslaten.

Oude inzichten als nieuw presenteren, en dit onderbouwen met een selectie van gegevens uit het breinonderzoek, en dan zeggen dat het breinonderzoek je inzicht onderbouwt, is niet vernieuwend. En het brengt ons ook niet verder. Het is gewoon vasthouden aan een oude koers. En we hebben juist behoefte aan gedegen modellen voor de toekomst.

Bert Overbeek heeft een nieuw boek gepubliceerd: ‘Het Flitsbrein, (besluiten op intuïtie)’. Op woensdag 13 mei stond het op nr 9 in de top 10 van Managementboek. Het boek is te bestellen bij managementboek.nl en andere boekverkopers, maar ook als ebook. Zie managementboek.nl of de site van zijn uitgever Futuro: futurouitgevers.nl