Bondscoacheritis

Van Basten heeft er last van. Van Gaal, Advocaat en Rijkaard in het verleden ook. Bondscoacheritis. Een ziekte die alleen voorkomt bij coaches van het Nederlands elftal. Door de aandoening verliest de getroffene alle perspectief op de realiteit, vergoelijkt deze zwakke prestaties door het tegendeel te beweren, stelt spelers op die bij clubs op de bank zitten, maakt tactische blunders en laat teams slechter spelen dan de som der delen. Gisteren was het na de dramatisch slechte wedstrijd tegen Albanië weer raak. Albanië, u weet wel, de nummer 66 van de wereldranglijst met gelouterde top voetballers als Lala, Muka, Cana en Duro.

Wat speelde zich gisteren af bij de wedstrijd Albanië - Nederland, in het altijd weer gezellige Tirana? De Albanezen waren gedurende de wedstrijd zeker niet de minderen van het sterrenteam van Marco van Basten. Een eigen doelpunt van verdediger Melchiot (deze topper speelt voor Oranje overigens) werd ten onrechte afgekeurd wegens duwen. Daarnaast hadden de Albanezen enkele prima kansen maar liet hun afwerking te wensen over. Het Nederlands elftal stelde daar weinig tegenover. Er werd rommelig gespeeld en de bal leek van alle Hollandse voeten af te springen. De zo geroemde vleugel spelers Van Persie en Babel waren snel geïrriteerd ('wil je mij alsjeblieft doorlaten, ik ben een ster in Engeland'-mentaliteit) en kwamen hun man niet voorbij. Sterkste spelers aan Oranje-kant waren de bijna pensionado's Ooijer (niet de eerste keus van Van Basten) en Van der Sar. Er was geen lijn te ontdekken in het team, er werd niet mooi gevoetbald laat staan gesprankeld en met een 3-1 nederlaag had iedereen vrede kunnen hebben. Het liep anders, want het geluksengeltje zat weer eens op de schouder van de Nederlandse coach. Op zich is daar niets mis mee, zeker niet als je het erkend.

Maar Van Basten lijdt sinds een jaartje aan een stevige vorm van Bondscoacheritis. Ondanks het feit dat de pers jarenlang achter de beste man is blijven staan en poeslief is geweest voor de regelmatig falende bondscoach, reageert Van Basten tegenwoordig op elke vraag alsof hij door een adder gebeten wordt. Ook ziet hij per definitie een andere wedstrijd dan 16 miljoen Nederlanders. Gisteren was hij trots en tevreden met de jongens omdat ze zo gedisciplineerd waren blijven spelen. Die enge Albanezen wilden namelijk ook winnen en dat is natuurlijk schandalig. Eigenlijk moet Albanië het respect opbrengen dat Van Basten met zijn team verdient. Voordat de wedstrijd begint dient namelijk een presenteerblaadje worden aangereikt met een 0-3 achterstand bij rust. De Hollandse jongens hebben namelijk ook nog zware competities te spelen (tot op heden zo'n 3 a 4 wedstrijden) en voor de Albanezen is het de wedstrijd van het jaar. Die kunnen weer een jaar lang gaan vissen. Dat is oneerlijk, dus Oranje moet met voorsprong en eerbied worden bejegend.

Nee, al die kritiek heeft geen pas. Van Basten kan daarom ook behoorlijk geïrriteerd raken bij licht kritische aantekeningen van aanwezige journalisten. Hoezo slecht gespeeld? Heel Nederland moet blij zijn met de overwinning in Tirana door het zo geconcentreerd en in de organisatie spelende Oranje.

Sorry hoor, hier is toch echt sprake van een zware vorm van Bondscoacheritis. Kenmerken: verlies van zicht op werkelijkheid; verkeerde spelers opstellen; meer kansen voor het eigen team zien dan voor de tegenstander, terwijl het omgekeerde het geval is; vasthouden aan verkeerde strategie; het eigen team ophemelen, vooral om de organisatie en werklust, terwijl iedereen kon zien dat Oranje op 50% van de kracht voetbalde, en sterke geïrriteerdheid bij welke vorm van kritiek dan ook.

In dat opzicht is Van Basten meer dan ooit gaan lijken op zijn voorgangers Louis van Gaal (40 graden koorts) en Advocaat (41 graden koorts). De indicatie voor Van Basten? 39 graden koorts, maar er wordt door de helaas niet behandeld artsen gevreesd voor erger. Als Oranje zo dramatisch blijft spelen als tegen Albanië, mag Nederland hopen dat het team zich NIET kwalificeert voor het EK 2008. Het heeft er dan niets te zoeken. Ook heeft strafschop.nl geen zin meer in de verontwaardiging van de coach na weer een slechte prestatie. Spelers als Melchiot, Mathijsen, Emanuelson, Babel en vele anderen voldoen niet of matig, terwijl echte verdedigers als Boulahrouz en De Cler op de bank zitten of niet worden geselecteerd. Gisteravond werd wederom in een 4-3-3 opstelling gespeeld en weer was het bagger met twee spelers die niets toevoegden aan het team. Kortom, Oranje speelt structureel met 9 man. En dan, twee wedstrijden achter elkaar goed spelen is teveel gevraagd voor de spelers. Hoe moet dat dan tijdens een EK, met 3 of meer wedstrijden in een tijdsbestek van een week?

Kortom, een onmogelijk opgave voor Oranje onder deze coach. Jammer, maar helaas. Medelijden hoeven we met de coach niet te hebben, Van Basten en zijn identiek denkende assistent Van 't Schip kunnen volgend jaar zonder twijfel het bij Oranje geleerde eindelijk succesvol in praktijk brengen bij Barcelona.