Ajax, Maarten Stekelenburg en de strafschop

Kwam ik eerder deze week al te spreken over de strafschop van Mounir El Hamdaoui, nu is het tijd om de rol van de keeper te bespreken. In dit geval dus Maarten Stekelenburg, keeper van Ajax en Oranje en de laatste anderhalf jaar geweldig op dreef. Wie praat er nog over Edwin van der Sar in het doel van Oranje? Stekelenburg heeft hem uitstekend vervangen. Toch is er een heel belangrijk element waarop hij tekort schiet: de strafschop. Hetgeen de vraag oproept of bij Ajax wel op de juiste wijze op penalty's wordt getraind. Om deze vraag te beantwoorden kijken we naar de wedstrijd Anderlecht-Ajax, die afgelopen week in een 0-3 overwinning voor de Amsterdammers eindigde. Het had allemaal anders kunnen lopen als de Brusselaars de strafschop hadden benut die hen bij een 0-1 stand werd gegeven. De bal wordt knullig overgeschoten, maar daar gaat het hier niet over. Uit de beelden (vanaf +/- 48 sec.) blijkt veel meer dan uit een eerste oppervlakkige analyse blijkt:

[youtube:http://www.youtube.com/watch?v=2j0O9oOQYeA]

Let goed op de reactie van Stekelenburg op het schot van de Anderlechtspeler. Hij duikt de verkeerde hoek in en is dus sowieso kansloos op de inzet. Kijk nog eens naar de wijze waarop de speler aanloopt (iets links van de bal, rechtsbenige speler), de stand van zijn standbeen, zijn schietbeen en de richting waar deze naar wijst. Bij een goede analyse van deze gegevens, een techniek die iedere topkeeper zonder twijfel moet beheersen en waarop op getraind kan worden, zou Stekelenburg een duidelijk andere reactie hebben laten zien. Hij zou naar rechts (vanuit de speler bezien) hebben gedoken. Of hij zou blijven staan. In ieder geval was er een veel grotere kans geweest op het stoppen van de strafschop als dit nodig zou zijn geweest. Nu was Stekelenburg volkomen kansloos en mocht Ajax van geluk spreken dat de bal werd overgeschoten (ook Anderlecht bakt er dus niets van).

Het hier naar voren gebrachte technische aspect mag geen nieuws zijn voor de Ajax-organisatie. Al bijna 10 jaar lang heb ik trainers en spelers op genoemde feiten gewezen. Van der Sar verweet ik al in 2000 bij strafschoppen te gokken en geen bewuste keuze te maken. Tot woede van Van der Sar werd hij hier nogmaals op gewezen door Hugo Borst tijdens een live uitzending van Studio Sport. Het pleit voor Van der Sar dat hij daarna zijn lessen wel heeft geleerd en later in zijn carriere zijn techniek veranderde. Van strafschop sukkel werd hij strafschop-killer, maar wel pas bij Manchester United. Het blijft dus opvallend dat dit gebeurde lang NADAT hij bij Ajax was vertrokken. Hoe futiel dit allemaal lijkt, de strafschop is een cruciaal onderdeel van het hedendaagse voetbal. Het missen van strafschoppen kost titels, resultaten, geld en draagt bijna elk seizoen wel zorg voor succes of eliminatie, bij bijna elke ploeg.

Nu de crux van mijn verhaal. Als de keepers verkeerd worden getraind, als spelers niet weten waar ze aan toe zijn en maar wat doen, als bij Ajax de technische staf blijft ontkennen dat op penalty's getraind kan worden, dan is er structureel iets aan de hand. Al sinds de jaren zeventig slaat Ajax een modderfiguur met penalty's, terwijl het zo eenvoudig is hierop te scoren. Is het arrogantie? Is het onkunde?

Al sinds de jaren zeventig is Ajax verkeerd bezig op het vlak van de strafschop. Keepers doen maar wat en gokken op een hoek. Fout! Kennis van lichaamstaal, aanloop en standbeen is noodzakelijk en eenvoudig te leren. Spelers weten niet waar ze aan toe zijn want de hierarchie bij het nemen van strafschoppen is onduidelijk of onbekend. Kijk naar de slappe inzet van El Hamdaoui tegen Roda JC, die Ajax misschien wel de titel kost. Hij stond niet op de lijst (van twee spelers!) van penalty-nemers.  Of naar de strafschoppenreeks tegen Juventus in de jaren negentig, toen Silooy voor het eerst sinds zijn zesde levensjaar een penalty moest nemen...in de finale van de Champions League. Spelers van Ajax nemen de strafschop te weinig serieus, terwijl in de staf toch een speler zit de precies weet hoe het wel moet (Blind) en een die dit niet (De Boer). Om de strafschop als een stiefkindje te behandelen is onjuist en in een tijd waarin de krachtsverschillen dicht tegen elkaar aan liggen zelfs een cruciale fout. Nu het bij Ajax over het technische beleid gaat mag ook dit onderdeel wel eens op de agenda komen. Ik ben echter bang, dat technische staf en spelers van Ajax mij nog vele tientallen jaren van schrijfstof blijven voorzien.