De financiële situatie in de sector Transport en Logistiek blijft zorgelijk. Dit blijkt uit de conjunctuurenquête van Transport en Logistiek Nederland (TLN) over het vierde kwartaal van 2013. Ondanks stijgende volumes blijven de tarieven achter waardoor veel bedrijven moeite hebben om de alsmaar stijgende kosten te dekken. Ondernemers zetten daarom sterk in op kostenreductie.
Vanaf het eerste kwartaal van 2013 zien veel transportondernemingen hun volumes groeien. TLN voorzitter Arthur van Dijk is blij met deze ontwikkeling, maar waarschuwt tegelijkertijd voor te veel optimisme. ‘Ondanks deze groei heeft meer dan 30 procent van alle transportbedrijven te weinig werk om in de eerste maanden van 2014 materieel en/of personeel aan het werk te houden’. Uit het onderzoek blijkt dat de belangrijkste oorzaak voor het zeer moeizame herstel van de sector ligt in de lage tarieven. ‘De prijzen herstellen nauwelijks terwijl de kosten het afgelopen jaar verder zijn gestegen. Bijna de helft van alle ondernemers maakte in het vierde kwartaal geen winst of moest het jaar met verlies afsluiten.’
Tarieven vaak ongewijzigd
Er wordt volgens een aantal ondernemers niet of nauwelijks winst gemaakt doordat de prijzen in tegenstelling tot de kosten niet stijgen. Het is volgens veel ondernemers niet meer vanzelfsprekend dat prijzen van de transportsector minimaal voor inflatie gecorrigeerd worden. Zo stijgen transportkosten, maar de prijzen blijven hierbij achter. In de jaren vóór 2009 meldde gemiddeld 70 procent van alle ondernemers dat ze hun prijzen in het laatste kwartaal hebben verhoogd, meestal in goed overleg met hun verladers. Na 2008 meldt in het vierde kwartaal gemiddeld nog geen 30 procent ditzelfde. Door overcapaciteit en onderlinge en buitenlandse concurrentie staan de prijzen al sinds de zomer van 2008 tot nu toe onder druk. ‘Onze kosten stijgen, maar het lukt ons niet onze prijzen te verhogen’, aldus een ondernemer. Sommige ondernemers prijzen zich al gelukkig dat hun vrachtprijs het afgelopen jaar niet is gedaald.
Grote bedrijven doen het beter
Het volumeherstel bij grote bedrijven binnen de transportsector neemt een grotere vlucht vergeleken met het herstel bij middelgrote en kleine bedrijven. Als we de resultaten van de conjunctuurenquête verdelen in grootteklassen of in segmenten (deelmarkten), dan komen er grote verschillen in beeld. Deze verschillen zijn in de loop van vorig jaar ook steeds groter geworden. Als we bij de vrachtprijs blijven, dan zien we bijvoorbeeld dat het grote bedrijven (50 of meer vrachtauto’s) beter lukt de prijzen te verhogen. Terwijl 17 procent van alle kleine bedrijven (minder dan 5 vrachtauto’s) in het vierde kwartaal hogere prijzen meldt, is dat bij grote bedrijven 32 procent. Van alle grote bedrijven meldt de helft een hogere bedrijvigheid ten opzichte van het vierde kwartaal 2012, bij middelgrote bedrijven is dat 37 procent en bij kleine bedrijven 28 procent. De verschillen zijn dus groot. Van alle grote bedrijven sluit 60 procent het vierde kwartaal winstgevend af. Bij alle andere (kleinere) bedrijven is dat gemiddeld nog geen 50 procent. De omzet stijgt in het vierde kwartaal bij grote bedrijven gemiddeld 3,8 procent, terwijl die bij middelgrote bedrijven (0,9%) en bij kleine bedrijven (-0,3%) in mindere mate stijgt of zelfs daalt. Niet vreemd dat het ondernemersvertrouwen bij grote bedrijven een stuk groter is dan bij kleinere bedrijven. Zo heeft 35 procent van alle ondernemers bij grote bedrijven in het laatste kwartaal zijn vertrouwen in de toekomst uitgesproken, terwijl bij kleinere bedrijven nog geen 20 procent positief is over de toekomst. We kunnen aan de hand van deze uitkomsten bijna met zekerheid vaststellen dat het herstel voornamelijk voor rekening komt van grote bedrijven.
In kosten snijden
Vorig jaar heeft bijna 60 procent van alle bedrijven vrijwillig of gedwongen in de kosten gesneden. Volgens een aantal ondernemers om niet in de rode cijfers te komen. Het meeste is gesneden in kosten voor personeel, materieel, reparatie en onderhoud en brandstof. Logisch, want dat zijn de grootste posten in de totale kostprijs. Van alle ondernemers heeft het snijden in personeelskosten verreweg de meeste ‘winst’ opgeleverd. Het personeelsbestand is volgens opgave van alle deel- nemende bedrijven gemiddeld met 0,4 procent gekrompen. De totale kosten werden gemiddeld met 9 procent gereduceerd. Kleine bedrijven wisten hun kosten met gemiddeld 13 procent te reduceren, middelgrote bedrijven met 8 procent en grote bedrijven met 6 procent. Het snijden in de kosten heeft er volgens een aantal ondernemers voor gezorgd dat het bedrijf niet in de rode cijfers komt.
Optimistisch over 2014
Het gaat zichtbaar de ‘goede kant op’, aldus een aantal ondernemers. Behalve wat de prijzen be- treft melden steeds meer ondernemers meer orders, meer bedrijvigheid en een hogere omzet. Van alle ondernemers meldt bijna 27% een (sterke) verbetering van de economische situatie waarin de sector zich al geruime tijd bevindt. De meeste ondernemers (54%) zien echter de situatie niet wijzi- gen. En 29% vindt dat de situatie (sterk) verslechtert. Wat waargenomen veranderingen betreft is sinds het 3e kwartaal 2011 het aantal positieve ondernemers niet zo groot geweest en het aantal negatieve niet zo klein. Al vier kwartalen achtereen neemt het aantal positieve ondernemers toe en het aantal negatieve af. Voor de komende tijd verwacht bijna 38% dat de situatie binnen de trans- portsector (sterk) verbetert, 43% verwacht dat er niets zal wijzigen en 19% verwacht een (sterke) verslechtering.
Bron:
Download hier de resultaten van de TLN conjunctuurenquête vierde kwartaal 2013
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO