Coordineren in de publieke sector - hondsmoeilijk

Cover stories · Cases

Beleid van de overheid kan bijna niet meer worden uitgevoerd zonder de bekende ‘integrale’ aanpak. Binnen en tussen organisaties wordt veel gesproken over coördinatie, samenhang en regie. Vaak wordt dan gedoeld op een afstemmingsopgave van enige omvang. Het samenhangend optreden van de afdeling Stadsontwikkeling en de dienst Maatschappelijke Ontwikkeling bijvoorbeeld. Of een gerichte inbreng van verschillende ministeries om een maatschappelijk probleem aan te pakken.

Coördinatie blijkt lastig. Waar managers bevoegdheden hebben om besluiten te nemen en uit te voeren, moeten coördinatoren proberen resultaten tot stand te brengen door anderen ertoe aan te zetten hun bevoegdheden te gebruiken. En dat is een wezenlijk verschil. Het is om deze reden opvallend dat in de managementliteratuur weini...

Nico Viergever
Pro-lid
Wanneer dit soort discussies losbranden, denk ik altijd aan een uitspraak van Cor Boonstra over de Philips organisatie: het is een bord spaghetti en hoe zou een bord asperges moeten zijn.
Recent was in het nieuws dat Borssele heropende. Maar hier moesten wel eerst maar liefst vijf (!) ministers een besluit overnemen. Je ziet ook regelmatig dat een willekeurige minister, bijv. van Landbouw, wordt gevraagd naar de mening over bijvoorbeeld een Defensietaak. Er is nu eenmaal een ministerraad met eenheid van besluit; daarnaast is staatrechtelijk de minister-president niet eens de baas. Binnen de ministerraad is er geen echte, maar slechts een politieke hiërarchie. Dit is waar de beschreven problematiek vandaan komt. De overheid op politiek niveau stelt zich onvoldoende de vraag wat de overheid nu eigenlijk wel en niet moet doen en hoe dit dan georganiseerd moet worden.
Voeg daar aan toe dat de overheid extreem veel aan “control” doet, dus risicomijdend gedrag, procedureel en verantwoordelijkheden grotendeels bij grote stafafdelingen en de (bovenstaande) chaos is compleet. Vooraal het feit dat de baas van een stafafdeling, de minister van Financiën, zo’n enorme vinger in de pap heeft, is mij een doorn in het oog. De macht van stafafdelingen zorgt zonder uitzondering voor procedures, bureaucratie, het niet nemen van verantwoordelijkheden en gebrek aan focus op doelen. Het in de hand houden van Financiën is geen doel, het is een middel. En financiële “control” leidt zonder uitzondering tot enorme financiële verspilling: penny wise – pound foolish.
In een betere wereld zou de overheid een bord asperges zijn met een duidelijk en redelijk individueel doel per minister. Dit met de premier als duidelijk hoofd met een staatssecretaris van Financiën onder Algemene Zaken. En dit is natuurlijk slechts een begin…
Phia Smit-Vermeij
We leven nu op het toppunt van het Romeinse Rijk. Iederen weet hoe het hen vergaan is... Om nu zoals de romeinen te acteren? Dan heb ik iets meer met Asterix en Obelix.

Coördineren?
We moeten naar een andere overheidsorganisatie toe. Er moet een transitie plaats vinden. De vraag is of de nood hoog genoeg is.

"De overheid zal zich moeten bezinnen op welk effect zij uiteindelijk wil bereiken, hoe zij de Gezondheidszorg zo goed mogelijk kan faciliteren en welke vorm deze overheidsorganisatie nodig heeft. Eén van de oplossing zou kunnen zijn dat de overheid de organisatie indeelt naar output in plaats van input. "

Hierbij verwijs ik naar ons artikel:
IS ER VOOR EEN TRANSITIE IN DE ZORG EEN TRANSITIE IN DE OVERHEID NODIG?
http://www.managementsite.nl/content/html/276.asp?cid=1528

Phia Smit-Vermeij is arts en op diverse manieren betrokken bij de Gezondheidszorg in Nederland.
www.toptools.nl

Meer over Overheid