Innovatie is een Sudoku

Jos Steynebrugh
2860
6
7

Wie wel eens aan Sudoku’s heeft gesnuffeld, kan het zijn opgevallen dat in veel Sudoku’s binnen een en dezelfde Sudoku een of meer 3-cijfer combinaties meerdere malen voorkomen. Bijvoorbeeld 123, 321 of 231. Dat kan zowel horizontaal als verticaal.

Dat is niet toevallig: varianten op een bestaande valide oplossing kunnen worden “gekloond” door kolommen en rijen te verwisselen binnen het blok van 3 waarin ze voorkomen. Wiskundigen spreken van “permutaties”. De volgorde kan hetzelfde zijn (slordig!!!) of verschillen (beter). Mensen die hun brood verdienen met het ontwerpen van Sudoku’s hebben vaak geen zin om voor een paar tientjes (???) per Sudoku vele uren werk te verrichten. Dat loont niet. Dus is goede raad goedkoop in dit geval: steel oplossing van een collega, verwissel een paar ri...

Hans Bool
Jos, Ik begrijp het niet (direct) helemaal, maar de titel en de inhoud spreekt me wel aan. Wat me vooral opvalt is dat wiskunde blijkbaar weer mag tegenwoordig (die zie ik ook op andere vlakken) terwijl dat nog niet zo lang geleden taboe was.

Overigens, hoe staat "innovatie is een Sudoku," ten opzichte van out-of-de-box-denken. Dit lijkt meer op in-of-the-box-denken; je verschuift alleen maar de getallen die aanwezig zijn...
Jos Steynebrugh
Hans,

wiskunde is in mijn omgeving nooit weggeweest, slechts " under cover" gegaan als reactie op hele generaties die te moeilijk vonden maar zeiden het " teveel hersens" of " koud" te vinden. Ik denk dat de "revival" (o.a.) met de populariteit van Excel te maken heeft of omgekeerd. Excel heeft voor de gevorderde gebruiker een aantal eigenschappen die het een instrument bij uitstek een tool voor innovatie maakt. Kom ik op terug.

Dat out of the box denken kom ik ook uitgebreid op terug in een (of meer) vervolg columns.

Groet,
Jos
Hans Ploeg
....... was ze misschien wel een sta-caravan geweest.

Jos,

Ik weet werkelijk niet wat ik met deze bijdrage moet. TRIZ en ASIT zijn voor jou wellicht hele bekende begrippen, maar voor een simpele bezoeker van deze management-site volstrekt onbekende begrippen. Ik heb ook twee kinderen (14 en 16 jaar), dus ik ga opletten of ze zich nog wel ontwikkelen vanaf volgend jaar. Mijn vrouw is trouwens erg goed in het oplossen/invullen van Sudoku's.

Ik heb nog wel een leuk raadsel voor je, om de creativiteit te stimuleren. Een oude sheik wil het bestuur van zijn "kingdom" overdragen aan één van zijn beide zonen. Hij weet alleen niet aan welke. Beide zijn competent. Omdat beiden goede ruiters zijn en beiden een eigen volbloed hebben (gekregen, uiteraard van Paps) organiseert hij een race. Van zijn residentie naar de dichtstbijzijnde oase. Paarden door de zonen (of bedienden) opgetuigd en ter zadel gezeten, zegt de sheik "degene wiens paard als laatste de oase bereikt zal mijn opvolger zijn". De zonen aarzelen en kijken elkaar aan. Dit is geen race ........... .
Wat moeten de zonen doen omdeze race tot een race te maken en tot een éénduidige en aanvaardbare uitkomst te komen?

Ik zie je reactie graag tegemoet.

Groet, Hans (weer)
PS. Het raadsel is gejat. Edward de Bono gebruikte dit al in de jaren 80
Jos Steynebrugh
Hans,
dank! Je geeft twee hele leuke suggeties. Hier een serieuze beschrijving van een systematiek voor een oplossing.

Het systeem
Het systeem bestaat uit de volgende deelsystemen / componenten
• paard 1+ruiter 1
• paard 2+ruiter 2
• het traject
• systeemregel: traagste paard wint
• arbiter

Aannames of impliciet gegeven:
1) arbiter is onpartijdig
2) de regels gelden voor elk willekeurig traject

Eliminatie levert:
1) De arbiter mag uit het systeem verwijderd worden omdat de koning neutraal / onpartijdig zal zijn.
2) traject mag dus uit het probleem geschrapt worden

Eerste verkenning
Het geheel lijkt onoplosbaar c.q. onuitvoerbaar. Als beiden blijven staan op het vertrekpunt zal er geen winnaar of verliezer zijn. Conclusie: er zal gereden moeten worden, maar HOE? Dit vraagt om herdefinitie van het probleem

Herdefinitie van het probleem?
Dat begin met goed lezen. Niet de traagste ruiter, niet de traagste combinatie van paar+ruiter, maar het traagste PAARD zal winnen. Herdefinitie van het probleem leidt tot herdefinitie van de regel:
alleen het paard is van belang voor de oplossing

We maken gebruik van de tool “ scheiding” voor herdefinitie van het systeem
• paard 1
• ruiter 1
• paard 2
• ruiter 2
• systeemregel: traagste paard wint

Gebruik de tool “ Verwisseling, ruil of her combineer”
• paard 1+ruiter 2
• paard 2+ruiter 1
• systeemregel: snelste paard verliest

Oplossing:
Met verwisseling van paard en ruiter kan een traditionele race worden gelopen.
Moeilijk? Nee, elke Bridge speler kan je vertellen dat als je niet kan winnen (slechte kaart, slechte bieding of beiden) er nog maar één mogelijke strategie overblijft: de andere partij downspelen.

Het leuke van dit paardenraadsel is dat er varianten zijn in ons “dagelijkse” leven. Voorbeeld: bij een luidspreker wil je een ding wat lucht in beweging zet, oneindig lage massa heeft en grote stijfheid.
Normaal wordt bij willekeurig welk type luidspreker een membraan gebruikt om de lucht in beweging te krijgen. Gebruik van het tool “Take out” betekent “hoe krijgen we lucht in beweging zonder membraam? het antwoord werd de inmiddels beroemde speaker de “Ionofane”, waarbij de lucht in beweging werd gezet door het geluid signaal te superponeren op een vlamboog. Het resultaat werd een hoge tonen speaker die nooit geëvenaard is.

Over je tante
Als je wil dat ze vaker op bezoek komt, geef haar een paar rolschaatsen als ze schaatst, een scootmobile, rolstoel of auto als ze slecht ter been is. Een recorder (kan ze bandjes opsturen) of beter: een Internetaansluiting met Skype: da’s interactiever. Of zet haar op een paard met/zonder wieltjes.

Veel gehoord commentaren zijn “dit is Hineinintepretierung, kunstmatig, leuk voor kinderen etc.”.
Dat is wel waar, maar ook hier is het “oefening baart kunst”. Als je erop gaat letten denken de meeste mensen in termen van belemmeringen. Kan niet, mag niet, te duur, geen draagvlak, brug open, lekke band etc. Spelen met deze tools maakt je op den duur tot een zéér geoefend “openingen bedenker” of een onverbeterlijke positivo. Maar kijk uit: het is extreem verslavend. Vraag maaraan mij vriendin.

Even serieus: grote organisaties over de hele wereld gebruiken deze systematiek om hun producten, dienste, processen en organisatie te verbeteren. Daar wordt behoorlijk in geinvesteerd. Dat doen ze omdat het resultaten oplevert die op een andere manier niet, danwel bij wijze van “dumb luck” worden gevonden.

Nou, wat vind je ervan? Leuk? Nuttig? Frisse, slimme nieuwe manier van werken / denken?

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent
www.changeenhancement.nl

Lex van Haarlem
Jos,

Toen ik jouw reactie: "Je tante op een paard" zag, dacht ik: nee hè.

De reactie van Hans Ploeg: "Als m'n tante wielletjes had..." over TRIZ en ASIT sprak mij eerlijk gezegd aan.

Getriggerd door het raadseltje, waar ik de oplossing van kende, was ik echter benieuwd hoe jij hier als 'Sudoku-er' op zou reageren.

Met groot genoegen heb ik mij vervolgens in jouw oplossing laten meenemen.

Groet,

Lex

Hans Ploeg
Jos,

Op voorhand: na dit bericht hou ik op met reageren, want anders wordt het meer een forum en een "Jos en Hans-show" dan iets anders. En dat zou ik willen voorkomen. Ik prefereer dan een discussie buiten dit medium, b.v. via mail.

Maar niet nadat ik je bedankt hebt voor je reactie en uitleg (hij verheldert). En de manier waarop je mijn uitdaging hebt opgepakt. En ............... eigenwijs als ik ben, verwezen heb naar een boekje van Edward de Bono ("Lateraal denken"). Naast TRIZ en ASIT de moeite van het lezen waard en zoals gebruikelijk zal "de waarheid" ergens in het midden liggen.

Groet, Hans
PS. Ken je het raadsel van de witte en de zwarte kiezelsteen in het zakje ook? Ik zie je mail graag tegemoet.