Managementlessen van het EK Voetbal 2016

Cover stories

Love it or hate it, je kan niet om het voetbal heen tijdens Europese- en Wereldkampioenschappen voor landenteams. Zelfs niet als je eigen land niet meedoet. Juist door het ontbreken van het Nederlands elftal bood het EK voetbal 2016 een mooie gelegenheid om met een objectieve blik naar wedstrijden te kijken. Welke lessen kunnen we trekken uit de successen van de IJslanders en Welshmen, de kleine krachtsverschillen tussen kleine en grote voetbalnaties, de vroege uitschakeling van de Engelsen, het ontbreken van Oranje, de slecht genomen penalty’s, het vaak oersaaie spelverloop en de onverwachte uitschakeling van België en Duitsland?

Onderstaand mijn zes lessen van dit EK voetbal 2016

1. Vertrouwen is goed, controle is beter

Het aantal grove overtredingen en schwalbes, het ‘gedoe’ op het veld...

Henry Leerentveld
Lid sinds 2019
Hi Gyuri,
Ik mis twee waarnemingen:
1. De klant doet er niet toe - wie van de coaches, behalve Duitsland, geeft er om attractief voetbal?
2. Dit was vooral het EK Metselen (en counteren); ik weet niet of je dat nou 'slim voetbal' kunt noemen
Het was in ieder geval een toernooi dat geenszins een eerbetoon aan Johan genoemd kan worden.
Groet,
Henry
Nico
Ik zie de relatie tussen minder overtredingen en controle niet.
Ik denk dat er steeds meer besef komt dat overtredingen niet goed is voor het teambelang. Voetballers worden slimmer :-)
Gyuri George Vergouw
Auteur
Dag Henri,

jouw waarnemingen kloppen natuurlijk, zeker vanuit Nederlands perspectief. Ik ben meerdere keren bijna in slaap gevallen door de saaiheid van de wedstrijden. Toch heb ik jouw punten niet opgenomen, want in Portugal, IJsland en Wales (en in mindere mate Frankrijk en bijv. Hongarije) denkt men daar heel anders over. En toen Oranje bij de WK's van 2010 tweede werd met counter-, beton en/of verdedigend voetbal was een groot deel van Nederland heel tevreden. De klanten in bijv. IJsland zouden niet willen dat hun team wordt afgeslacht met 5-0 doordat ze aanvallend spelen, en zo zijn er helaas meer teams. Voetbal als entertainment, het lijkt te zijn uitgestorven. Toch blijven er miljoenen mensen naar de wedstrijden kijken, de klant is blijkbaar met heel weinig tevreden. hartelijke groet, Gyuri
Tom Haex
Lid sinds 2019
Dag Gyuri,

Veel uitslagen hadden echt heel anders kunnen zijn. De geluksfactor speelt een prominente rol, ook op dit toernooi. Verder is er de vorm van de dag, de hoeveelheid wedstrijden bij je club, op welk niveau je speelt, de bereidheid te willen voetballen, etc, etc. In Wales willen ze ook liefst fantastische voetbal laten zien. In IJsland ook. Alleen heb je toch te maken met de kwaliteit van een ploeg. Overigens wordt de Hollandse school nog steeds geroemd. Wereldwijd. En dat is volkomen terecht en heeft helemaal niets te maken met het een keer niet plaatsen voor een eindtoernooi. Dat is te wijten aan mismanagement van de KNVB.

Groet, Tom
Gyuri George Vergouw
Auteur
Beste Nico, de relatie tussen overtredingen en controle geef je eigenlijk zelf al een beetje aan, als iets wordt opgemerkt zijn er consequenties, en die consequenties leiden tot bijvoorbeeld schorsingen en spelen met 10 man (bij rood). Denk aan het feit dat bij Wales (Aaron Ramsey) en Duitsland (Mats Hummels) de beste spelers ontbraken in de halve finales van dit EK. Kortom, hogere pakkans lijkt tot beter gedrag te leiden, denk maar terug aan Portugal-Nederland in 2006 (16 * geel en 4 rood).
Beste Tom, toeval is logisch, zou Cruijff hebben gezegd. Mismanagement KNVB zou kunnen, maar spelers moeten het uiteindelijk op het veld laten zien. En die komen allemaal uit de Hollandse school. Het is tijd onszelf te vernieuwen, anders worden we het nieuwe Hongarije (en daar kan ik ook over mee vertellen met mijn achtergrond). Magisch in het verleden, maar matig in de toekomst. Hollandse school 3.0, is dat een optie? hartelijke groet, Gyuri
Roger Pala
Beste Gyuri,
Allereerst de complimenten voor de mooie analyse.
Waar ik zelf enorm benieuwd naar ben is 'eigen initiatief' en 'zelfsturing' in dit verhaal.
In het hedendaagse voetbal zie je steeds meer de 'top down' benadering. De coach vertelt zijn spelers exact wat ze wel en niet mogen/moeten doen. Het is allemaal ingestudeerd/voorgeprogrammeerd met als gevolg voorspelbaar en weinig creatief gedrag van de spelers. Er wordt mooi binnen de lijntjes gekleurd. We zien spelers die niets meer uit zichzelf (durven) doen, bang om fouten te maken.
Wat als de spelers zelf meer initiatief zouden nemen, vertrouwen op hun intuïtie? Zelf inschatten wat op welk moment het beste is? Kortom: meer vrijheid geven.
En welke les(sen) zouden we hier dan vervolgens uit kunnen trekken?
Groet,
Roger
Nico Franse
Lid sinds 2019
Gyuri,

Ik lees in de eerste alinea opvallende woorden: Pakkans en consequenties.
Sport wordt vaak met het hart en emotie uitgeoefend. Meestal komt een overtreding uit emotie en verlangen om niet te verliezen en is er zelden opzet in het spel. Een scheidsrechter is wel nodig om emoties weg te masseren.
De vergelijking met ondernemingen is daarom bijna niet te maken.
Gyuri George Vergouw
Auteur
Beste Roger, je hebt een mooi punt te pakken. Het gaat om de wisselwerking tussen die sturing en zelfsturing. Het is zichtbaar dat de sturing het pleit lijkt te hebben gewonnen, er lijkt weinig ruimte voor eigen initiatief en creatieve spelers zijn ondergesneeuwd geraakt. Het gaat steeds meer om fysieke kracht en conditie, mentale weerbaarheid en looplijnen. Soms lijkt die verwetenschappelijking te ver te zijn doorgeslagen. Ook ik meen een 'verlamming' bij spelers te zien, ze zijn bang om fouten te maken. Die hebben we ook erg weinig gezien, verkeerde terugspeelballen e.d. Toch, het hoeft niet. Duitsland gaat wellicht het verst in het gebruik van wetenschap, maar is wel het leukste elftal om te zien spelen. Ik denk zelf dat we pas een kentering zullen zien als de 'behoudend voetbal code', of moet ik het de 'IJsland-code' wordt gekraakt. Daar zijn coaches voor die met een goed strijdplan komen, maar vooral spelers die dit met creativiteit op het veld kunnen laten zien, met specifieke en unieke talenten waar geen trainer omheen kan. Kortom: Messi, Ronaldo en Robben.
Gyuri George Vergouw
Auteur
Beste Nico, zeker, emoties spelen een belangrijke rol in de sport...maar ook in organisaties (zie mijn laatste boek 'Het dodo-effect', dat gaat helemaal daar over!). Ik denk wel degelijk dat spelers zich meer bewust zijn van de effecten van hun gedrag en de consequenties die dit heeft voor henzelf, het team en de tegenstander (ze spelen soms bij dezelfde club!). Natuurlijk, niet alle overtredingen zijn uit te bannen. Dat er zelden opzet in het spel is, zeker, maar soms mag je wel twijfelen. Er zijn spelers die de grens erg vaak opzoeken en er overheen gaan. Een bekend fenomeen waar in Nederland nogal veel 'fans' voor waren, was de doodschop aan het begin van de wedstrijd om de speler zoveel mogelijk uit te schakelen. Even laten blijken dat je er bent. Mark van Bommel (denk aan WK 2006 tegen Ronaldo!) en Nigel de Jong (de beruchte karatetrap in de finale 2010) zijn beruchte exponenten hiervan, en in het verleden hadden we IJzeren Rinus en Theo de Tank Laseroms, Neeskens, et cetera. Ik denk dat dat 'ras' dus aan het uitsterven is. Denk aan de domme rode kaart van Bruno Martins Indi tegen IJsland, het kost je de kwalificatie. Dit gedrag moet je mijns inziens dus wel aanpakken als coach, het is voorspelbaar en het haalt ook het ritme uit het eigen team.

Sport en organisaties, ik begrijp jouw reserves hierin, maar ik denk dat beiden van elkaar kunnen leren. Opmerkelijk vind ik dat sporters wel managers mogen vertellen hoe 'het zit', maar dat omgekeerd, met name in het voetbal, het conservatisme hoogtij viert. Het is makkelijker als voetballer een groep consultants toe te spreken dan als consultant een groep voetballers, dat kan ik je in ieder geval persoonlijk verzekeren!

Meer over SportManagement